Η ανάσα των σπιτιών
Φίλος αρχιτέκτονας μου έδωσε πριν λίγο καιρό μια άλλη διάσταση σχετικά με τη διατήρηση των νεοκλασικών κτιρίων (και των κτιρίων που, χάριν συντομίας, χαρακτηρίζονται έτσι) στις πόλεις: διαθέτουν αυλές και κήπους που δίνουν ανάσα σε πυκνοκατοικημένες γειτονιές.
Το νιώθω στο σπίτι που μένω τώρα, κάθε φορά που βγαίνω. Στα λίγα μέτρα έχω δυο υπέροχες αυλές: του Λαογραφικού Μουσείου και του Ινστιτούτου Γκαίτε. Πουλιά να τιτιβίζουν, άπλα, η θάλασσα δίπλα, πράσινο και χαμηλά κτίρια αποτελούν ιδανική ασπίδα προστασίας στο βεβαρημένο αστικό περιβάλλον της Θεσσαλονίκης.
Το κτίριο του Λαογραφικού Μουσείου είναι μια έπαυλη των αρχών του 20ού αιώνα, γνωστή ως «Έπαυλη Μοδιάνο», καθώς κτίσθηκε για κατοικία της οικογένειας του τραπεζίτη Γιακό Μοδιάνο, αλλά και ως «Κυβερνείο», επειδή υπήρξε έδρα του εκάστοτε Διοικητή Μακεδονίας και αργότερα του Υπουργού Βορείου Ελλάδος.
Η έπαυλη αποτελεί ένα από τα εναπομείναντα δείγματα μεγαλοαστικής κατοικίας σε εκλεκτικιστικό ύφος, που εύποροι Θεσσαλονικείς διαφόρων εθνοτήτων - Έλληνες, Εβραίοι, Τούρκοι, Αρμένιοι - κατασκεύαζαν στην περιαστική τότε Θεσσαλονίκη, δηλαδή στην ανατολική επέκταση της πόλης· η περιοχή αυτή ονομάστηκε συνοικία των «Πύργων» ή «Εξοχών» από τις παραθαλάσσιες πυργόσχημες επαύλεις με τις μεγάλες κατάφυτες αυλές.
Η αυλή του Μουσείου διαθέτει ακόμη δέντρα γηραιότερα των 100 ετών! Δέντρα που βρίσκονται εκεί από κατασκευής του κτιρίου. Υπέροχες γλεδίσιες, είδος που αρχίζει να εκλείπει στην περιοχή της Μεσογείου. Δάφνες δεκαετιών, μεγαλύτερες των 59 ετών. Τεράστιες φτελιές.
Ο κήπος έκτασης 2.500 τ.μ. είναι ο μισός σχεδόν της αρχικής ιδιοκτησίας της «Έπαυλης Μοδιάνο». Ανακατασκευάστηκε πριν 5 χρόνια μαζί με ένα μικρό «πράσινο» κτίριο στην αυλή, όπου υπήρχε παλαιότερα πρόσκτισμα. Την ανακατασκευή, όπως και τη συντήρηση του κήπου, ανέλαβε η εταιρεία «Πράσινο» που ειδικεύεται σε κήπους και δώματα.
Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος θα ήταν μια καλή ευκαιρία να ξαναδούμε τους κήπους που έχουν μείνει. Να τους γνωρίσουμε, να εξοικειωθούμε μαζί τους, να μάθουμε την ιστορία τους, όπως και των κτιρίων τα οποία περιβάλλουν. Και να προσπαθήσουμε για τη διάσωση και τη συντήρηση όσο δυνατόν περισσότερων!