Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Με αφορμή το εγκώμιο του Δημήτρη Ποταμιάνου στις κοντούλες, αχλάδια και μη, αναλογίστηκα πόσα ακόμα καλοκαιρινά φρούτα επιφυλάσσουν συναρπαστική γεύση παρά το «τόσο δα» μέγεθός τους. Πρώτα και καλύτερα τα παντός τύπου μούρα και ιδίως τα βατόμουρα, μαλακά και χυμώδη, που πέρα από τα ευεργετήματά τους για την υγεία χαρίζουν τη δροσιστική, γλυκόξινη γεύση τους σε κάθε ευκαιρία, είτε τα απολαμβάνουμε ως έχουν είτε συνδυασμένα με λογής - λογής υλικά σε γλυκές ή αλμυρές παρασκευές. Η ιστορία τους μακρά, αφού η εμφάνισή τους τοποθετείται στους νεολιθικούς χρόνους και, σύμφωνα με το πόνημα του διακεκριμένου επί του φαγητού ιστορικού Alan Davidson, The Oxford Companion to Food , οι ποικιλίες τους ξεπερνούν τις 2.000 παγκοσμίως.

Εγχώρια δεν τα εκτιμούμε ιδιαίτερα, ίσως γιατί δεν ταιριάζουν γευστικά με τη γαστριμαργική κουλτούρα μας, που παραδοσιακά αποθεώνει πιο μεγαλόσωμους καρπούς. Ωστόσο στην Ελλάδα πολλές φορές, ιδίως στα χωριά, συναντά κανείς τα πολύτιμα βατόμουρα σκαρφαλωμένα σε φράκτες και τοιχώματα ή ανάμεσα σε ακανθώδεις θάμνους και βάτα, όπως εκείνα που περιγράφει στο τροφοσυλλεκτικό σημείωμά της η Άννα Δαμιανίδη. Δύσκολο έργο η συλλογή τους για τον ερασιτέχνη και έτσι όταν, πριν λίγες μέρες, κατέφτασε στο σπίτι πεσκέσι με κάμποσα ζουμερά βατόμουρα μαζεμένα από φιλικά χέρια, αποφάσισα να αποζημιώσω τον επίδοξο τροφοσυλλέκτη με, τι καταλληλότερο, μία εύκολη πίτα φτιαγμένη από τους καρπούς του κόπου του.

Πίτα με βατόμουρα λοιπόν με ένα μικρό τέχνασμα: ένα τετράγωνο άνοιγμα στο πάνω μέρος της, που αφενός διευκολύνει το ελαφρύ καραμέλωμα των φρούτων και αφετέρου προϊδεάζει όσους θα την γευτούν για το εκλεκτό της περιεχόμενο. Οι πιο προκομμένοι εξ υμών μπορείτε φυσικά να ετοιμάσετε το δικό σας φύλλο, που ασφαλώς θα βελτιώσει τη γεύση του γλυκού. Οι βιαστικοί και λαίμαργοι θα αξιοποιήσουμε ένα πακέτο με κατεψυγμένα. Ακόμα καλύτερα αν εξασφαλίσουμε έτοιμα μεν αλλά χειροποίητα φύλλα, όπως αυτά που πωλούνται σε κατά τόπους καταστήματα και οικοτεχνίες - μόνο δύο είναι αρκετά για την πίτα μας.

Για το επιδόρπιο «της ανταμοιβής» θα χρειαστούμε

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 200 βαθμούς. Ξεχωρίζουμε το πρώτο φύλλο, το στρώνουμε σε ένα χαμηλό, πυρίμαχο σκεύος, στο οποίο και θα ψήσουμε την πίτα, και το τοποθετούμε στο ψυγείο. Στη συνέχεια ξεπλένουμε και στεγνώνουμε επιμελώς τα βατόμουρα, τα αδειάζουμε σε ένα μεγάλο μπολ και εκεί τα πασπαλίζουμε με τον χυμό του λεμονιού και τη βανίλια.

Σε ένα ξεχωριστό σκεύος ανακατεύουμε ζάχαρη, αλεύρι, κανέλα και μοσχοκάρυδο και, όταν έχουν αναμιχθεί καλά, πασπαλίζουμε και με αυτά τα φρούτα ανακατεύοντας για να μοιραστεί το μίγμα. Βγάζουμε από το ψυγείο το φύλλο, το αλευρώνουμε και το στρώνουμε ξανά στο σκεύος, το οποίο προηγουμένως έχουμε βουτυρώσει ελαφρώς (1 κ.σ. αρκεί). Απλώνουμε πάνω του τα μούρα και μοιράζουμε το υπόλοιπο βούτυρο σε κομμάτια ανάμεσά τους. 

Ανοίγουμε το δεύτερο φύλλο μας, το αλευρώνουμε και με ένα μαχαίρι χαράζουμε έναν σταυρό στο κέντρο του. Διπλώνουμε προς τα πίσω κάθε γωνία, σχηματίζοντας ένα μικρό τετράγωνο, και το τοποθετούμε πάνω από τη γέμιση.

Ενώνουμε προσεκτικά τα δύο φύλλα περιμετρικά, στρίβονας τις άκρες, και τοποθετούμε οδοντογλυφίδες στις διπλωμένες γωνίες του κέντρου, για να βεβαιωθούμε πως το «παράθυρο» προς το λαχταριστό εσωτερικό της πίτας μας δε θα κλείσει κατά το ψήσιμο. Αλείφουμε με το γάλα το κορυφαίο φύλλο και κατόπιν πασπαλίζουμε με μία ή περισσότερες κουταλιές ζάχαρης. Φουρνίζουμε στην ίδια θερμοκρασία και ψήνουμε για 40 έως 45 λεπτά μέχρι να ροδίσει εξωτερικά.

Ξεφουρνίζουμε, την αφήνουμε να κρυώσει για περίπου 15 λεπτά και σερβίρουμε. Για να την συνοδεύσουμε επάξια διαλέγουμε φίνο παγωτό βανίλιας ή ετοιμάζουμε γρήγορη, σπιτική crème fraîche:
Ανακατεύουμε με τον αυγοδάρτη 150 γραμμ. κρέμας γάλακτος και τον χυμό ενός λεμονιού, πριν ακόμα καταπιαστούμε με την ετοιμασία του γλυκού, και την τοποθετούμε στο ψυγείο. Η κρέμα μας θα πήξει στιγμιαία και θα είναι ήδη αρκετά δροσερή μόλις η πίτα βγει από τον φούρνο.