Ρεγγοσαλάτα σε ταπεράκι
Θυμάμαι τη σκηνή λες και συνέβη χθες. Άνοιξε το τάπερ που την είχε φυλάξει μέχρι να τη σερβίρει και μας την παρουσίασε, στολισμένη με μια μαύρη ελιά και φυλλαράκια μαϊντανού, όπως συνηθίζανε τότε. Ήθελε να την δοκιμάσουμε πρώτα εμείς, πριν δώσει να τη δοκιμάσουν οι φιλενάδες της. Ήταν η εποχή που οι μανάδες μας εγκαταλείπανε τον βακελίτη παρασυρμένες από την «μαγεία» του πλαστικού. Με την πρώτη ευκαιρία σε έστελνε, με ένα ολοκαίνουργιο ακόμα ταπεράκι, που το καπάκι του έκλεινε ερμητικά - κι ας μην ήξερες εσύ τι σήμαινε η λέξη - να καταθέσεις στη φιλενάδα της, σε κάποιο γειτονικό σπίτι, την υποψηφιότητα της σε αυτόν τον άτυπο διαγωνισμό που δεν τέλειωνε ποτέ και που ποτέ δεν θα της επέφερε το βραβείο που ποθούσε η καρδιά της. Τότε όμως δεν υπήρχαν άλλες ευκαιρίες να αναδείξεις το μαγειρικό σου ταλέντο, πέρα από το να υποβάλλεις το αριστούργημα που μαγείρεψες στην κριτική επιτροπή της γειτονιάς, που σπανίως σου χαριζότανε, αν είχες αστοχήσει με τα υλικά σου.
Μας κοίταγε στο στόμα να δει αν μας είχε κερδίσει η καινούργια γεύση. Δύσκολο να αποφανθείς όταν δεν έχεις κλείσει ακόμα τα έξι. Πώς να πεις ότι σε μάγεψε η αψιά μυρωδιά της καπνιστής ρέγγας. Σε παίδευε ακόμα και να μαντέψεις από πού ερχόταν το φίνο κάπνισμα του ψαριού, που χανόταν μες στην πηχτή μάζα. Άλλωστε ήταν η πρώτη φορά που δοκίμαζες αυτό το φαιό πολτό.
«Μια- δυο σταγόνες λεμόνι ακόμα», είπε ο πατέρας μου, «ίσως και λίγο ξύσμα». Την έπιασε η αγωνία της. Το είδα στην έκφραση της, δεν άντεξε την κριτική. Νόμισε πως απέτυχε, πως το δημιούργημα της δεν άρεσε. Πήγε πάλι στην κουζίνα και ξαναγύρισε με τη βελτιωμένη εκδοχή. Αυτή τη φορά είχε μαζί της και φρυγανισμένο ψωμί. Ξανά δοκιμή, ξανά αγωνία και πάλι ο πατέρας μου, με ύφος τάχα αυστηρό, ως πρόεδρος μιας υποθετικής επιτροπής, να παίρνει το λόγο: «Καλή είναι, πολύ καλή. Μπορείς να την στείλεις». Κι εγώ, με τα ταπεράκι στο ένα χέρι και τις φρυγανίτσες στο άλλο, να χτυπάω την πόρτα και να λέω: «Η μαμά μου σας στέλνει λίγη ρεγγοσαλάτα».
Ρεγγοσαλάτα
Υλικά
- 1 μεγάλη καπνιστή κι αυγωμένη ρέγγα
- 1 μικρό κρεμμύδι ψιλοκομμένο
- χυμό και ξύσμα από 1 λεμόνι
- 1 κ. κ. ξίδι από λευκό κρασί
- 120 ml εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο
- ¼ φραντζόλας μπαγιάτικου ζυμωτού ψωμιού ή ολικής άλεσης, χωρίς την κόρα του
- 2 μέτριες πατάτες βρασμένες και ξεφλουδισμένες
- μερικά φυλλαράκια μαϊντανού για το γαρνίρισμα
Βάζω τα αυγά της ρέγγας σε ένα μπολ και προσθέτω το λεμόνι, το ξύδι και όσο ελαιόλαδο χρειάζεται για να τα καλύψει και τα αφήνω να σταθούν για λίγο, μέχρι να αρχίσουν τα αυγά να απορροφούν το ελαιόλαδο.
Στη συνέχεια πολτοποιώ το κρεμμύδι στο μπλέντερ, προσθέτω τα αυγά, τα κομμάτια της ρέγγας και τα υπόλοιπα υλικά που βρίσκονται στο μπολ και τα δουλεύω όλα μαζί μέχρι να διαλυθούν. Προσθέτω την ψίχα του ψωμιού, τις πατάτες και, σταδιακά, το υπόλοιπο ελαιόλαδο. Δοκιμάζω και, αν χρειάζεται, συμπληρώνω όσο ελαιόλαδο ή όσο λεμόνι απαιτείται ώστε να προσαρμόσω τη γεύση της ρεγγοσαλάτας μου στον επιθυμητό βαθμό οξύτητας.
Την βάζω σε ένα γυάλινο δοχείο που κλείνει ερμητικά και την αφήνω στο ψυγείο για τουλάχιστον 2 ώρες, για να δέσει πριν τη σερβίρω και να απαλύνει, αρωματικά, η αψάδα του κρεμμυδιού. Την ώρα που θα την σερβίρω τρίβω από πάνω της λίγο λάιμ ή λίγο λεμόνι.
Σημείωση
Όταν αγοράζω ρέγγα διαλέγω μια με μεγάλη, φουσκωμένη και σκληρή κοιλιά, για να είναι αυγωμένη. Στο σπίτι πια, τη χαράζω με τη μύτη του μαχαιριού μου, κατά μήκος της κοιλιάς της, από κάτω προς τα πάνω, φροντίζοντας να την ανοίξω, χωρίς να σχιστούν οι ωοδόχες κύστεις της. Τις βγάζω από την κοιλιά της και τις καθαρίζω από τη μεμβράνη τους για να κρατήσω το «χαβιάρι» της ρέγγας. Όταν κάνω αυτή τη δουλειά, φοράω πάντα λεπτά γάντια, της μιας χρήσης, για να μη μυρίζουν τα χέρια μου σαν να είμαι κι εγώ ρέγγα.
Νοστιμίζω την Κυριακή στο τσάκα τσάκα
Ρεγγοσαλάτα που ζητάει τσίπουρο