Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Νόμιζα ότι ήταν δική μου υπόθεση αυτός ο συσχετισμός τις γαζίας με τα περασμένα. Έζησα τα παιδικά μου χρόνια στην Αθήνα με τις αυλές και τα νεοκλασικά σπίτια με τους μικρούς κήπους. Στο κέντρο τα σπίτια ήταν διώροφα και πολλά είχαν μαρμάρινες σκάλες στην είσοδο με συμμετρικές φοινικιές δεξιά κι αριστερά. Στις γειτονιές τα σπίτια ήσαν συνήθως μονώροφα και οι κήποι είχαν δέντρα ανάλογης κλίμακας… νεραντζιές, μουσμουλιές, πιπεριές και γαζίες. Την άνοιξη η Αθήνα μύριζε άνθος νεραντζιάς και το φθινόπωρο γαζίας.

Συγχρόνως όμως, στα παιδικά μου χρόνια είχα και άλλη, αντίθετη επιρροή στο θέμα αυτό. Η μητέρα μου δεν μπορούσε να υποφέρει το άρωμα της γαζίας. Εκείνη είχε ορφανέψει από μητέρα όταν ήταν παιδάκι και μεγάλωσε στο σπίτι των Βέλγων γονιών του πατέρα της, που την βαπτίσαν καθολική και την έστειλαν εσωτερική «στις καλόγριες». Τη δυστυχία της ορφάνιας αυτής συμβόλιζε το άρωμα της γαζίας που σκόρπιζαν τα «ράσα» των καλογριών. Κατά τη μητέρα μου, έβαζαν στα ντουλάπια τους άνθη γαζίας για να καταπολεμήσουν τον σκώρο.

Πράγμα που τώρα μου μοιάζει λίγο απίθανο γιατί  τα άνθη αυτά σκορπίζουν μια κίτρινη σκονίτσα που θα ήταν μόνιμο πρόβλημα για τα μαύρα ράσα. Τέλος πάντων, δεν ξέρω τι έκαναν οι καλόγριες αυτές που στοίχειωναν την μαμά μου, πάντως τις τριγύριζε το άρωμα της γαζίας. Κι εγώ κληρονόμησα όχι την δική της αποστροφή αλλά την αίσθηση του μαγικού και του μυστηρίου που περιβάλλει αυτές τις φιγούρες μιας άλλης κοινωνίας και άλλης εποχής.

Φαντάζεστε, λοιπόν, την έκπληξή μου όταν ψάχνοντας τα κιτάπια και το ίντερνετ για πληροφορίες, είδα το άρωμα αυτό να περιγράφεται με λέξεις όπως «μνήμη», «νοσταλγία», «λαχτάρα για κάτι χαμένο», «πόνο του παρελθόντος», και συγχρόνως «μυστήριο», «αινιγματικό», αλλά και ηλιόλουστο και αγνό.

Η γαζία είναι ένα είδος ακακίας που συγγενεύει στενά με τη μιμόζα. Το επιστημονικό της όνομα είναι Acacia farnesiana ή Vachelia farnesiana. Το λουλούδι της, γνωστό ως Cassie (από το acacia), χρησιμοποιείται πολύ στην αρωματοποιία αλλά σπάνια σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Πρωταγωνιστεί μόνο σ’ ένα άρωμα του μετρ αρωματουργού Dominique Ropion για τη σειρά Frederic Malle, το Une fleur de cassie. Είναι από τα αρώματα εκείνα που συνεργούν έντονα με τη χημεία του κάθε σώματος, έτσι ή το λατρεύεις ή το μισείς. Ίσως το μίσος της μητέρας μου δεν οφείλεται μόνο στις καλόγριες.

Έχω φυτέψει τρία δέντρα στον κήπο μου και τώρα με τις γλυκές φθινοπωρινές μέρες πλημμυρίζουν τον τόπο με το μυστηριώδες αυτό άρωμα του ήλιου, του μυστηρίου, της νοσταλγίας και… (τι ειρωνεία!) της τρυφερότητας και της αγάπης της μητέρας μου.