Για κηπουρούς χωρίς κήπο: κάθετη καλλιέργεια
Η κάθετη καλλιέργεια είναι μια αρκετά προκλητική μέθοδος καλλιέργειας και απαιτεί στοιχειώδεις γνώσεις και αρκετά προσεκτική σχεδίαση. Είναι μια καλή περίπτωση για άτομα που δεν έχουν καθόλου χώρο για να καλλιεργήσουν με τον κλασικό τρόπο, βοηθά επίσης στην κάλυψη ενός άσχημου τοίχου ή ακόμα και στην επίδειξη των «πράσινων» δεξιοτήτων μας. Ωστόσο η χρήση της είναι περισσότερo διακοσμητική, απαιτεί αρκετή φροντίδα και κρύβει κάποιες παγίδες. Εδώ θα σας αναφέρουμε τα βασικά βήματα για να έχετε μια πετυχημένη καλλιέργεια χωρίς προβλήματα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις κάθετης καλλιέργειας το μέγεθος των φυτών που μπορεί να αντέξει το χώμα είναι συνήθως μικρό επομένως, εκ των πραγμάτων, δεν μπορούμε να έχουμε μεγάλη παραγωγή τροφίμων. Επίσης η ρίζα των παραγωγικών φυτών απαιτεί αρκετή γόνιμη ουσία και υγρασία για να επιβιώσει και να δημιουργήσει θρεπτικούς καρπούς, οπότε το χώμα θα χρειάζεται προγραμματισμένο πότισμα και σωστό λίπασμα για να μην υπάρξει έλλειψη από απαραίτητα ιχνοστοιχεία.
Για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα είναι προτιμότερο να αντικαθιστούμε το χώμα μετά από κάθε σοδειά, γιατί το λίπασμα θα προσθέσει ορισμένα αναγκαία ιχνοστοιχεία. Είναι ωστόσο αδύνατο να τα αποκαταστήσουμε όλα, οπότε αναπόφευκτα θα υπάρχει έλλειψη με την πάροδο του χρόνου. Γι' αυτό το λόγο προτιμούμε τις κάθετες κατασκευές με ξεχωριστή θέση για το κάθε φυτό, ώστε να είναι πιο εύκολη η αντικατάσταση του χώματος του κάθε φυτού ανεξάρτητα.
Με αυτό τον τρόπο διατηρούμε σταθερή την υγρασία σε όλα τα επίπεδα του χώματος, καθώς λόγω της βαρύτητας τείνει να ξεραίνεται γρήγορα το χώμα στην κορυφή της κατασκευής ενώ παραμένει πολύ υγρό στα χαμηλότερα επίπεδα, γεγονός που δημιουργεί δυσκολίες.
Ιδανικές κάθετες καλλιέργειες και πολύ εύκολες ως κατασκευές είναι οι τύπου «πύργος». Κολλάμε απλούς γάντζους σε έναν οποιοδήποτε σωλήνα αντέχει αρκετό βάρος, τον οποίο χρησιμοποιούμε ως κολώνα και κρεμάμε τις γλάστρες μας πάνω στους γάντζους του. Για μεγαλύτερη ασφάλεια μπορούμε να βιδώσουμε τις γλάστρες γερά στον σωλήνα, απλώς τότε θα πρέπει να τοποθετήσουμε μέσα στις γλάστρες μια σακούλα (σκουπιδιών για παράδειγμα) με τρύπες στο κάτω μέρος πριν βάλουμε το χώμα, για ευκολία στην αντικατάσταση του χώματος αργότερα.
Επίσης πολύ καλές κατασκευές είναι οι τύπου «βιβλιοθήκη», όπου αντί για βιβλία θα τοποθετούμε τις γλάστρες με τα όμορφα φυτά μας. Μπορούμε εύκολα να φτιάξουμε μια τέτοια κατασκευή χρησιμοποιώντας παλέτες η ακόμα και παλιές βιβλιοθήκες.
Τα φυτά που θα τοποθετήσουμε πρέπει να έχουν μικρό κύκλο ζωής και να μην αναπτύσσουν μεγάλη ρίζα. Εξαιρετική επιλογή γι' αυτό τον σκοπό είναι τα μαρούλια και γενικά τα σαλατικά που δεν έχουν μεγάλες απαιτήσεις.
Πολύ καλή επιλογή αποτελούν και τα αρωματικά φυτά όπως ο μαϊντανός, το εστραγκόν, ο γλυκάνισος και η μέντα. Σε κάθετες κατασκευές καλλιεργείται πολύ εύκολα και η φράουλα, που με το σωστό λίπασμα και πότισμα έχει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα από την κοινή καλλιέργεια.
Εάν η κατασκευή που θα αγοράσουμε ή θα φτιάξουμε κρατάει το χώμα για όλα τα φυτά ενιαία και δεν έχει ξεχωριστή θέση για το καθένα, τότε τα φυτά που θα επιλέξουμε για την κορυφή της πρέπει να έχουν μεγάλη αντοχή στην ξηρασία. Αντίθετα, τα φυτά που θα είναι χαμηλά θα πρέπει να αντέχουν στην υπερβολική υγρασία. Εάν ωστόσο η κατασκευή έχει μόνο διακοσμητικό σκοπό και δεν έχουμε πολύ χρόνο στη διάθεσή μας για να την φροντίζουμε, τότε τα ιδανικότερα φυτά είναι η ρίγανη, το θυμάρι, το θρούμπι και το δίκταμο, που δεν απαιτούν ιδιαίτερο λίπασμα η πότισμα. Παρομοίως οι κάκτοι, αρκετά λουλούδια και καλλωπιστικά φυτά καθώς και όλα τα αυτοφυή φυτά, όπως η μολόχα, η παπαρούνα και οι μαργαρίτες.