Kουλουράκια με ελαιόλαδο για πριν και μετά
Άλλη μια συνταγή για κουλουράκια θα πείτε; Ε, το έχω δηλώσει! Όταν έφτασα στο 50 σταμάτησα... Αμέτρητες είναι οι συνταγές για λαδερά κουλουράκια στα τετράδιά μου. Και -υποθέτω – κάθε κρητικιάς. Κάθε σπίτι έχει και τη δική του και γι' αυτό οι περισσότερες έχουν ονοματεπώνυμο στις σημειώσεις μας. Κατά περιόδους «κολλάμε» σε κάποιες. Αυτά εδώ είναι τα αγαπημένα της μάνας μου. Δεν λείπουν σχεδόν ποτέ από το σπίτι της και ιδιαίτερα σε περιόδους νηστείας. Ταιριάζουν με χυμούς και ροφήματα και καταναλώνονται από το πρωί μέχρι το βράδυ. Φέτος, λοιπόν, κολλήσαμε σ’ αυτά εδώ. Τα έχω φτιάξει ήδη δύο φορές και φεύγουν ταχύτατα, γιατί δυστυχώς κανείς δεν μένει στο πρώτο...
Οι ποσότητες που δίνω ως μία δόση είναι οι μισές από αυτές που έχει η αρχική συνταγή. Επειδή όμως δίνουν περίπου 60 μεγαλούτσικα κουλουράκια (και περισσότερα μικρότερα), θεωρώ ότι είναι αρκετές για να μη βαρεθούμε να πλάθουμε. Προτιμώ να τα φτιάχνω σαν τριβιδάκια (έτσι λέμε στην Κρήτη τα μακρουλά, κυλινδρικά βουτήματα) γιατί έτσι βουτιούνται ευκολότερα στον ελληνικό καφέ. Τα υλικά, όπως έχουμε ξαναπεί, είναι πάνω-κάτω τα ίδια σ’ αυτές τις συνταγές, μόνο που αλλάζει η αναλογία τους. Όταν αυξάνεται το ελαιόλαδο σχετικά με τα υπόλοιπα υγρά, τα κουλουράκια γίνονται πιο τραγανά.
Η σημερινή συνταγή έχει δυο ιδιαιτερότητες. Η μια είναι ότι δεν περιέχουν κανελογαρύφαλλα, όπως οι περισσότερες παρόμοιες συνταγές, αλλά άφθονο ξύσμα λεμονιού. Η δεύτερη και κυριότερη –γιατί στο κάτω κάτω κανελογαρύφαλλα μπορούμε να βάλουμε παντού- είναι η θερμοκρασία ψησίματος. Η αρχική οδηγία είναι για 150 βαθμούς. Εγώ το έχω αυξήσει σε 160, που είναι επίσης αρκετά χαμηλότερη από τη συνήθη.
Ίσως και αυτός είναι ο λόγος που δεν τα φτιάχνω τόσο συχνά όσο άλλα. Αυξάνεται ο χρόνος ψησίματος αρκετά, αλλάζει όμως και η υφή τους. Αυτός ο τρόπος, μαζί με το αυξημένο λάδι, τα κάνει αρκετά τραγανά, κάτι ανάμεσα σε παξιμαδάκι και κουλουράκι. Είναι όμως τέλεια. Λιώνουν στο στόμα όπως τα κουλουράκια βουτύρου!
Υλικά:
- 1½ κούπα ελαιόλαδο
- 1 κούπα ζάχαρη
- ½ κούπα χυμό λεμονιού
- ξύσμα ενός μεγάλου ή δύο μικρών λεμονιών
- ¼ κούπας ρακή, ή κονιάκ, ή άλλο δυνατό αλκοολούχο ποτό (δείτε παρατηρήσεις)
- 2 κουταλάκια του γλυκού μπέικιν
- ½ κουταλάκι του γλυκού σόδα
- περίπου 4½ κούπες αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- περίπου μια κούπα σουσάμι για το τύλιγμα + 1 κουταλιά ζάχαρη
Επί το έργον:
Σε ένα μπολ μετράμε 4 κούπες αλεύρι και το ανακατεύουμε με το μπέικιν. Βάζουμε στην άκρη 3/4 κούπας ακόμη αλεύρι. Σε λεκάνη ανάμειξης αναμειγνύουμε το ελαιόλαδο με τη ζάχαρη, το ξύσμα και το ποτό, ώστε να γίνουν σαν κρέμα. Προσθέτουμε τον χυμό λεμονιού μέσα στον οποίο διαλύουμε τη σόδα (πάνω από τη λεκάνη ανάμειξης γιατί φουσκώνει). Προσθέτουμε ανακατεύοντας το αλεύρι με το μπέικιν και όσο από το υπόλοιπο αλεύρι χρειαστεί (συνήθως παίρνει τη μισή κούπα, όχι παραπάνω).
Η ζύμη πρέπει να γίνει μαλακή. Μπορεί ακόμη και να κολλά ελαφρά στα δάκτυλά μας. Αφήνουμε να ξεκουραστεί για κανένα μισάωρο. Αν η ζύμη εξακολουθεί να κολλάει, προσθέτουμε ακόμη μία κουταλιά αλεύρι. Ανάβουμε τον φούρνο στους 160 βαθμούς. Καθαρίζουμε και πλένουμε το σουσάμι.
Το απλώνουμε σε βαμβακερή ή λινή πετσέτα και το ανακατεύουμε με τη ζάχαρη. Έτσι κολλάει στα κουλουράκια καλύτερα. Πλάθουμε μικρά κορδόνια, τα κυλάμε σε σουσάμι και τα αραδιάζουμε σε ταψάκι.
Ωστόσο ο φούρνος έχει φτάσει στη θερμοκρασία που θέλουμε. Τα ψήνουμε περίπου 45 λεπτά. Πρέπει να έχουν ένα γλυκό καστανό χρώμα. Τα φυλάσσουμε, αφού κρυώσουν, σε κουτί που κλείνει αεροστεγώς για να μη πάρουν υγρασία.
Παρατηρήσεις:
- Τελευταία βάζω τον φλοιό ενός λοβού βανίλιας σε ½ λίτρο ρακή και περιμένω τουλάχιστον μια εβδομάδα, να πάρει χρώμα η ρακή. Το ποτό που προκύπτει το χρησιμοποιώ σε κουλουράκια, κέικ και λοιπά αρτοσκευάσματα.
- Μπορούμε να βάλουμε ανάμεικτο χυμό λεμονιού-πορτοκαλιού αντί σκέτο λεμόνι.
- Το σουσάμι μπορεί να είναι αναποφλοίωτο ή αποφλοιωμένο.
- Αν παραλείψουμε το σουσάμι και αυξήσουμε ελάχιστα το αλεύρι να γίνουν πιο σκληρά, τα κουλουράκια αυτά είναι πολύ καλά για μικρά παιδάκια, κάτι σαν μπισκότα οδοντοφυΐας θα λέγαμε. Κάποιες μαμάδες μπορούν να ελαττώσουν και τη ζάχαρη σε μισή κούπα. Η ποσότητα που αντιστοιχεί σε 1 κουλουράκι από τα 60 της δόσης, είναι αμελητέα!
*Για επιπλέον φωτογραφίες από τα στάδια της ετοιμασίας δείτε το blog της Βαγγελιώς Κασσαπάκη, Γαστρονομικός περίπλους.