Ιμάμ μπαϊλντί: γιατί, άραγε;
Γιατί άραγε μπαΐλντισε ο ιμάμης και έδωσε το όνομα αυτό σ’ ένα από τα πιο αγαπημένα φαγητά του καλοκαιριού; Οι εκδοχές που έχουν καταγραφεί είναι πολλές: Κατά μία εκδοχή, ο ιμάμης εμπαΐλντισε από τη μεγάλη ποσότητα που έφαγε λόγω της εξαιρετικής νοστιμιάς αυτού του φαγητού, που, όπως και να το κάνουμε, είναι λίγο βαρύ για το στομάχι…
Κατ’ άλλους, σε μέρα ραμαζανιού (εποχή νηστείας για τους μουσουλμάνους) ο ιμάμης μυρίστηκε την έντονη μυρωδιά του ιμάμ που μαγείρευε γειτόνισσά του διαφορετικού θρησκεύματος (μήπως Ελληνίδα;) και εμπαΐλντισε από την πείνα. Κάποιοι άλλοι λένε ότι ο ιμάμης ήταν ιδιαίτερα τσιγκούνης και λιποθύμησε στη θέα της ποσότητας του λαδιού που χρησιμοποίησε η γυναίκα του γι' αυτό το φαγητό.
Πραγματικά το φαγητό κατατάσσεται στα λαδερά φαγητά. Συνηθίζεται στην Ελλάδα, στην Τουρκία και στις χώρες των Βαλκανίων και παρόλο που η ονομασία του παραπέμπει σε τούρκικης καταγωγής πιάτο, πάντα είχα την υποψία ότι μάλλον είναι ελληνικό φαγητό εξαιτίας της μεγάλης ποσότητας ελαιολάδου που περιέχει. Ο Ν. Ψυλλάκης σημειώνει, σε κάποιο από τα βιβλία του, ότι πολλά φαγητά με τούρκικη ονομασία είναι ελληνικά, που οι Τούρκοι τους έδωσαν δικά τους ονόματα και μ’ αυτά τα νέα ονόματα επικράτησαν. Κάτι σαν «αντιδάνειο» ας πούμε, και στα φαγητά...
Μια άλλη ένδειξη ότι η υποψία μου έχει βάση, μου έδωσε η πληροφορία που βρήκα στην ιστοσελίδα ifood.tv, που κανένα λόγο δεν έχει για να υποστηρίζει ότι το φαγητό είναι ελληνικό, κι όμως αυτό ισχυρίζεται. Τέλος πάντων, ειδική δεν είμαι και δεν επιμένω επί του θέματος. Εικασίες κάνω λόγω της ποσότητας του ελαιολάδου και των παραπάνω καταγραφών...
Ας καταγράψω τώρα και τη συνταγή μου, τον τρόπο που φτιάχνω εγώ αυτό το αγαπημένο καλοκαιρινό πιάτο!
Υλικά:
- 6-8 μελιτζάνες μακρόστενες μεν, αλλά όχι πολύ λεπτές
- 3-4 μεγαλούτσικα κρεμμύδια (υπολογίζω 1 κρεμμύδι ανά 2 μελιτζάνες)
- 4 ώριμες ντομάτες (να δώσουν 1-1½ βαθύ πιάτο τριμμένης ντομάτας)
- 6-8 σκελίδες σκόρδο
- 1 μάτσο μαϊντανό (περίπου 1 κούπα ψιλοκομμένος)
- αλάτι
- πιπέρι
- 1 κούπα ελαιόλαδο
- προαιρετικά, 2 πιπεριές κομμένες σε καρεδάκια
Επί το έργον:
Καθαρίζουμε τις μελιτζάνες, χωρίς να αφαιρέσουμε τελείως το κοτσάνι τους, και τις χαράζουμε με ένα μαχαίρι διαμπερώς με δυο κάθετες μαχαιριές, χωρίς να τις χωρίσουμε. Τις βάζουμε, αν θέλουμε, για κανένα μισάωρο σε ελαφρύ αλατόνερο να ξεπικρίσουν.
Ωστόσο ετοιμάζουμε τη σάλτσα:
Σε βαθύ τηγάνι ή σε ρηχή κατσαρόλα τσιγαρίζουμε τα κρεμμύδια κομμένα σε φετάκια με το μισό ελαιόλαδο. Όταν μαραθούν και γίνουν διαφανή, προσθέτουμε τα σκόρδα, την πιπεριά (αν βάλουμε) και την τριμμένη ντομάτα.
Βράζουμε τη σάλτσα μας σε μέτρια θερμοκρασία για κανένα τέταρτο. Αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε τον μαϊντανό. Αφήνουμε να πάρει μια-δυο βράσεις η σάλτσα και αποσύρουμε.
Παράλληλα μπορούμε να τηγανίσουμε τις μελιτζάνες. Βάζουμε το υπόλοιπο ελαιόλαδο να κάψει, στραγγίζουμε τις μελιτζάνες και τις τηγανίζουμε ελαφρά, γυρίζοντάς τις απ’ όλες τις πλευρές. Πρέπει να μαλακώσουν ελαφρά και να ανοίγουν για να βάλουμε τη γέμιση.
Έτσι, ενώ στην αρχή η θερμοκρασία είναι υψηλή, χαμηλώνουμε σε μέτρια για να μη καούν. Αν χρειαστεί, συμπληρώνουμε λίγο ελαιόλαδο. Τις αραδιάζουμε σε ταψάκι κατάλληλου μεγέθους, τις ανοίγουμε και τις γεμίζουμε με όση γέμιση χωρέσουν τα ανοίγματά τους.
Τις περιχύνουμε με την υπόλοιπη σάλτσα και βάζουμε το ταψάκι στο φούρνο, στους 180 βαθμούς, στην πρώτη σχάρα από κάτω. Ψήνουμε για 40-45 λεπτά ή ως ότου μελώσει η σάλτσα και ψηθούν εντελώς τα κρεμμυδάκια και οι μελιτζάνες μας.
Σερβίρουμε, αφού σταματήσει ο βρασμός και «ησυχάσει» το φαγητό, και συνοδεύουμε με τηγανητές πατάτες ή ρύζι.
Παρατηρήσεις:
- Σχεδόν απαραίτητο συνοδευτικό για το ιμάμ μπαϊλντί είναι η φέτα. Η μητέρα μου μάλιστα πασπαλίζει το ιμάμ με τρίμματα φέτας 10 λεπτά πριν το βγάλει από τον φούρνο, ώστε να λιώσει ελαφρά το τυρί. Του πάει. Αντί για φέτα, μπορούμε να βάλουμε ξινομυζήθρα ή άλλο μαλακό κατσικίσιο τυρί.
- Αντί να τηγανίσουμε τις μελιτζάνες, μπορούμε να τις αλείψουμε με ελαιόλαδο και να τις ψήσουμε στο φούρνο για λίγο, μέχρι να μαλακώσουν ελαφρά και να μπορούμε να τις γεμίσουμε. Το ιμάμ χάνει λίγο σε νοστιμιά αλλά κερδίζει σε πολλά άλλα πεδία...
- Αντί να τηγανίσουμε τις πατάτες, μπορούμε να τις βάλουμε κομμένες σε φέτες ανάμεσα στις μελιτζάνες και να τις ψήσουμε στον φούρνο.
- Το φαγητό είναι πολύ νόστιμο και σε θερμοκρασία δωματίου. Μάλλον νοστιμίζει από το μεσημέρι μέχρι το βράδυ, αν το αντέχει το στομάχι μας για βραδινό. Μη μπαϊλντίσουμε κιόλας...
*Για επιπλέον φωτογραφίες από τα στάδια της ετοιμασίας δείτε το blog της Βαγγελιώς Κασσαπάκη, Γαστρονομικός περίπλους.