Γράμμα απ' τη Μαδρίτη: πατροπαράδοτο λυθρίνι
Μου φάνηκε πολύ περίεργο όταν πρωτόμαθα, ότι στο οικογενειακό δείπνο της παραμονής Χριστουγέννων εδώ, στη Μαδρίτη, το κύριο πιάτο είναι το λυθρίνι* στο φούρνο. Αποτελεί παράδοση της Καστίλλης και είναι μεγάλη πολυτέλεια, αν σκεφτείτε, πόσα χιλιόμετρα απέχει η Καστίλλη απ' τη θάλασσα. Εγώ, που είμαι σνομπ της απόλυτης φρεσκάδας του ψαριού (γράφτε σιχασιάρα), φρίττω όταν σκέφτομαι, πόσα εορταστικά μπαγιάτικα ψάρια θα καταναλώθηκαν στις εποχές της ιππήλατης συγκοινωνίας. Η εκλογή ενός ελαφριού φαγητού όμως είναι λογική, όταν σκεφτεί κανείς, ότι οι περισσότερες οικογένειες μετά το δείπνο πηγαίνουν στην εκκλησία για τη λειτουργία του μεσονυκτίου.
Το Besugo της Ισπανίας είναι το Pagellus bogaraveo, ένα λυθρίνι του Ατλαντικού και της Δυτικής Μεσογείου, σε αντίθεση με το δικό μας Pagellus erithrinus. Δε διαφέρουν ιδιαίτερα στη γεύση, αν και η σάρκα του besugo είναι πιο αφράτη και στην εμφάνιση η μεγαλύτερη διαφορά είναι το υπερμέγεθες μάτι (αγριευτικά γουρλωμένο όταν το ψάρι βγαίνει απ το φούρνο!) και η μελανή κηλίδα στον «ώμο». Γι' αυτούς που συγκρίνουν τιμές, το besugo στη Μαδρίτη της Κρίσης κοστίζει περίπου 50 ευρώ το κιλό.
Πολλές είναι οι παραλλαγές της πατροπαράδοτης συνταγής, με κοινά στοιχεία το ψάρι, τις πατάτες, το λάδι, το λεμόνι και τον μαϊντανό. Αυτή που διάλεξα εγώ μ’αρέσει, γιατί κρατάει το ψάρι αγνό και προσθέτει τις πιο έντονες γεύσεις στις πατάτες.
Υλικά (Για 5 μερίδες)
- 1 λυθρίνι περίπου ενός κιλού
- 800 γρ πατάτες καθαρισμένες και κομμένες σε λεπτές ροδέλες
- 1 μεσαίο κόκκινο κρεμμύδι κομμένο σε πολύ λεπτές ροδέλες
- 4 σκελίδες σκόρδο λιωμένες
- 2 «τσιμπιές» σαφράν
- 4 κουταλιές ψιλοκομμένο μαϊντανό
- 1 λεμόνι στυμμένο και 1 σε φέτες
- Ελαιόλαδο
- Αλατοπίπερο
Οδηγίες
Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 190 βαθμούς
Στο γουδί λιώνουμε μαζί μαϊντανό, σκόρδο, σαφράν, ένα κουταλάκι αλάτι και προσθέτουμε εναλλάξ 5 κουταλιές νερό και 4 λάδι για ένα ομοιογενές μίγμα
Σε καλά λαδωμένο ταψί στρώνουμε τις πατάτες με το κρεμμύδι.
Μ’ ένα κουτάλι απλώνουμε από πάνω ομοιόμορφα το μίγμα απ' το γουδί.
Ψήνουμε για 45 λεπτά.
Την ώρα που ψήνονται οι πατάτες πλένουμε καλά το ψάρι, του κάνουμε δυο βαθιές διαγώνιες χαρακιές από κάθε μεριά, απλώνουμε το στυμμένο λεμόνι μέσα κι έξω και αλατοπιπερώνουμε.
Όταν γίνουν οι πατάτες (πρέπει να είναι σχεδόν ψημένες) τοποθετούμε από πάνω το ψάρι, το νοτίζουμε με μερικές κουταλιές λάδι, και μπήγουμε δυό φέτες λεμόνι στις χαρακιές.
Ψήνουμε για άλλα 25 λεπτά. Γαρνίρουμε με μαϊντανό και ροδέλες λεμονιού και σερβίρουμε αμέσως.
*Ναι, λυθρίνι με «υ» όσο περίεργο κι αν μας φαίνεται… το συνηθισμένο μας «ι» είναι λάθος. Η λέξη προέρχεται από το «ερυθρίνος.»