Ψητό κοτόπουλο: χίλιοι τρόποι, δύο σταθερές
Αυτή η συνταγή έχει γίνει ο πιο συχνός τρόπος πια για να τρώμε κοτόπουλο, όταν το ετοιμάζω για απλό καθημερινό φαγητό. Γρήγορα και εύκολα τα μπουτάκια του κρεοπωλείου, που δεν είναι δα όπως το χωριάτικο σπιτικό κοτόπουλο, μετατρέπονται σε ένα εύκολο ψητό γάστρας που σηκώνει πολλές παρεμβάσεις, κρατώντας όμως πάντα κάποιες «σταθερές».
Η κρούστα τους είναι τραγανή και νόστιμη και παρόλο που γενικά το πιάτο είναι ελαφρύ και διαιτητικό, θα βάλουν σε πειρασμό όσους κάνουν δίαιτα. Οι σταθερές, λοιπόν, που κρατώ στη συνταγή αυτή είναι το γιαούρτι και η μουστάρδα.
Παραδοσιακά εδώ, στην Κρήτη, συνδυάζουμε τα μικρά ψητά κρέατα (πολλές φορές και τα μαγειρευτά) με κάποιο γαλακτοκομικό προϊόν. Τυριά, μυζήθρες και γιαούρτι αποτελούν συχνά γέμιση ή επικάλυψη σε φαγητά με κοτόπουλο, με κουνέλι, με αρνί και κατσίκι. Εκεί «πατάει» κι αυτή συνταγή. Όσο με αφορά, πολύ συχνά χρησιμοποιώ το γιαούρτι στα μαγειρέματά μου με κοτόπουλο. Θεωρώ ότι το αναβαθμίζει.
Εννοείται ότι η συνταγή μπορεί να γίνει και με ολόκληρο κοτόπουλο κομμένο σε μεγάλες μερίδες, αλλά εγώ την συνηθίζω με μπουτάκια. Το πολύ να βάλω ένα στήθος. Επειδή δεν βάζω άλλη λιπαρή ουσία εκτός από το γιαούρτι, δεν συνηθίζω αυτή τη συνταγή μόνο με στήθος κοτόπουλου. Ή ανάμεικτα ή σκέτα μπουτάκια.
Υλικά:
- 5 μπουτάκια κοτόπουλου μεσαίου μεγέθους
- 1-2 κουταλιές ξύδι (για το ξιδόνερο)
- ½ - 3/4 κεσεδάκι γιαούρτι
- 1 κουταλιά μουστάρδα
- 1-2 κουταλιές ελαιόλαδο
- 1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι
- 2 μέτριες ντομάτες (αν έχουμε)
- αλάτι, πιπέρι
- Επιλογή από: θυμάρι, ρίγανη, μπούκοβο, κουρκουμά, κύμινο ή ό,τι συνδυασμό τους μας αρέσει
- Προαιρετικά: 1 κουταλάκι μέλι στο μείγμα του γιαουρτιού, πιπεριές και μανιτάρια
Επί το έργον:
Βάζουμε τα μπουτάκια σε ξιδόνερο για 20 λεπτά πάνω - κάτω (αυτό εγώ το κάνω πάντα, ανεξάρτητα του πώς θα μαγειρέψω το κοτόπουλο). Τα ξεπλένουμε καλά, τα αλατίζουμε και τα στρώνουμε στη γάστρα με την πλευρά του δέρματος προς τα πάνω.
Ανακατεύουμε το γιαούρτι με τη μουστάρδα, το ελαιόλαδο, το μέλι (αν βάλουμε) και όποιο μπαχαρικό προτιμάμε και αλείφουμε με το μείγμα τα μπουτάκια, να πάει παντού. Αφήνουμε να μείνει άλλο ένα μισάωρο.
Ανάβουμε τον φούρνο στους 200 βαθμούς. Κόβουμε το κρεμμύδι σε όγδοα και το σπρώχνουμε εδώ κι εκεί στη γάστρα. Κόβουμε και τις ντομάτες σε φέτες και τις απλώνουμε πάνω από τα μπουτάκια. Πασπαλίζουμε με λίγη ρίγανη και αλάτι τις φέτες της ντομάτας.
Αν βάλουμε λαχανικά, τα αραδιάζουμε κι αυτά πάνω και ενδιάμεσα στα μπουτάκια. Σκεπάζουμε τη γάστρα και βάζουμε στον προθερμασμένο φούρνο για 1 ώρα. Ανοίγουμε τη γάστρα και αδειάζουμε σχεδόν όλα τα υγρά που έχουν προκύψει σε μια κατσαρόλα.
Ξαναβάζουμε τη γάστρα στον φούρνο, ξεσκέπαστη αυτή τη φορά, και ψήνουμε για άλλη μία ώρα, να ροδίσουν τα μπουτάκια και να γίνει τραγανή η κρούστα τους. Θα πρέπει να ξεκολλά το κρέας από τα κόκαλα με το άγγιγμα του πιρουνιού.
Σερβίρουμε το ψητό μας με τηγανητές πατάτες και χρησιμοποιούμε το ζουμί που τραβήξαμε για ένα πολύ νόστιμο πιλαφάκι ή για να μαγειρέψουμε κάποιο ζυμαρικό.
Παρατηρήσεις:
- Τον χειμώνα, που δεν έχω ντομάτες, συνηθίζω το μπούκοβο, για να δώσω και λίγο χρώμα.
- Συνήθως δεν γυρίζω τα μπουτάκια στο ψήσιμο. Αν είναι σχετικά μεγάλα, τα γυρίζω μετά τη 1 ώρα ψησίματος με σκεπασμένη γάστρα για μισή ώρα και τα επαναφέρω το τελευταίο μισάωρο, για να γίνει τραγανή η πέτσα.
- Στο ρύζι ακολουθώ την αναλογία 3:1 (τρία μέρη υγρό, 1 ρύζι) και δεν προσθέτω τίποτα άλλο. Πολύ ωραίο είναι και το κοφτό μακαρονάκι σ’ αυτό το ζωμό.
- Σε περίπτωση δίαιτας, μπορούμε να βάλουμε γιαούρτι 2% και να παραλείψουμε το ελαιόλαδο και φυσικά να αφήσουμε για άλλους το τραγανό δέρμα!
- Αν δεν έχουμε γάστρα, κάνουμε τη διαδικασία σε βαθύ πυρέξ που σκεπάζουμε στην αρχή με αλουμινόχαρτο. Υπενθυμίζω ότι η γυαλιστερή πλευρά πρέπει να είναι προς την πλευρά του φαγητού, σύμφωνα με τους ειδικούς...
*Για επιπλέον φωτογραφίες από τα στάδια της ετοιμασίας και παρατηρήσεις δείτε το blog της Βαγγελιώς Κασσαπάκη, Γαστρονομικός περίπλους