Πανέμορφοι κήποι με τη σκέψη στο νερό (II)
Μετά το πρώτο μέρος σχετικά με τη σωστή χρήση του νερού στους κήπους μας, ακολουθούν μερικές ακόμα συμβουλές ποτίσματος. Ιδιαίτερη σημασία έχει η συχνότητα που ποτίζουμε τα φυτά μας ενώ πολύ εύκολα μπορούμε να εξασφαλίσουμε γι'αυτά "δωρεάν" νερό, συλλέγοντας το βρόχινο. Ακόμα και το νερό που περισσεύει από ένα νοικοκυριό και συνήθως χάνεται, μπορεί να αξιοποιηθεί.
Συχνότητα ποτίσματος
Αυτό εξαρτάται από τα φυτά που έχετε κι απ’ το πόσο καλά εγκατεστημένα είναι στη θέση τους.
Επίσης εξαρτάται απ’ το χώμα του κήπου σας καθώς και από άλλους παράγοντες, όπως ο άνεμος και η ηλιοφάνεια στη θέση που βρίσκονται.
Κατά το πρώτο, ίσως και δεύτερό τους καλοκαίρι, έως ότου εγκατασταθούν καλά (αναπτύξουν δηλαδή γερές ρίζες και συνηθίσουν το νέο χώμα και περιβάλλον), τα νέα φυτά θα χρειαστούν αρκετά συχνό πότισμα του τύπου που αναφέραμε παραπάνω. Για να ενθαρρύνετε την ανάπτυξη ριζών, παρατείνετε τα διαστήματα μεταξύ ποτισμάτων όσο μπορείτε χωρίς να μαραίνονται τα φυτά.
Αφ' ης στιγμής εγκατασταθούν, πολλά φυτά ξηρού κλίματος, όπως το σκίνο, η ασφάκα, η λαδανιά, η λεβάντα και πολλές σάλβιες, δεν θα χρειαστούν καθόλου πρόσθετο νερό το καλοκαίρι. Άλλα φυτά θα ωφεληθούν από βαθύ πότισμα κατά αραιά διαστήματα, ας πούμε μια φορά το μήνα. Φυτά σε γλάστρες και τα περισσότερα φυτά του λαχανόκηπου θα χρειάζονται πότισμα κάθε μέρα ή κάθε δεύτερη μέρα το καλοκαίρι. Τα αργιλώδη χώματα διατηρούν την υγρασία περισσότερο από τα αμμώδη, οπότε θα προγραμματίσετε το πότισμα -και θα διαλέξετε τα φυτά σας- ανάλογα. Οι δυνατοί άνεμοι έχουν ξηραντική επίδραση στα φυτά, επισπεύδοντας την απώλεια νερού από τα φύλλα.
Η αποθήκευση βρόχινου νερού
Μπορούμε να προσθέσουμε υδρορροές σε υπάρχοντα κτίσματα (σπίτι, γκαράζ κλπ) για να συγκεντρώσουμε τα βρόχινα νερά από τις στέγες. Μπορούμε επίσης να συγκεντρώσουμε νερά από αδιάβροχες επιφάνειες όπως μονοπάτια και βεράντες. Τα νερά αυτά μπορούν να οδηγηθούν σε μια στέρνα ή ένα ντεπόζιτο, για να χρησιμοποιηθούν εκεί που είναι πιο αναγκαία. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία τέτοιων ντεπόζιτων στην αγορά. Εκτός αν ο κήπος είναι σε πλαγιά και το ντεπόζιτο αρκετά πιο ψηλά, θα χρειαστεί και αντλία.
Είναι σημαντικό να βεβαιωθούμε ότι οι επιφάνειες απ’ όπου συλλέγεται το νερό είναι σχετικά καθαρές και χωρίς σκουπίδια. Είναι απαραίτητο να βάλουμε φίλτρο στην είσοδο του νερού και να το καθαρίζουμε τακτικά. Πιο απλά, μπορείτε να αξιοποιήσετε το νερό καθώς πέφτει, κυρτώνοντας ελαφρώς την επιφάνεια των μονοπατιών, οδηγώντας το νερό κατευθείαν στα πλαϊνά φυτά.
Μια βεράντα μπορεί να έχει ένα αυλάκι που να οδηγεί το νερό εκεί που το θέλετε στον κήπο -ίσως με ένα σύστημα αυλακιών με ελαφριά κλίση.
Μην ξεχνάτε βέβαια, ότι δεν πέφτει πολλή βροχή το καλοκαίρι στη Μεσόγειο.
Γκρίζο νερό
"Γκρίζο" λέγεται το νερό που ανακυκλώνεται ύστερα από οικιακή χρήση σε νεροχύτες, μπάνια και ντους. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον κήπο, εφόσον έχει γίνει χρήση "βιολογικών" καθαριστικών χωρίς δυνατά χημικά απορρυπαντικά, σαπούνια και λευκαντικά. Το γκρίζο νερό δεν μπορεί να αποθηκευθεί γιατί σε λίγο θα αρχίσει να μυρίζει άσχημα, εκτός αν εγκαταστήσετε ειδικό σύστημα φιλτραρίσματος. Εναλλακτική λύση είναι ο βιολογικός καθαρισμός του γκρίζου νερού.
Θα βρείτε πληροφορίες στο βιβλίο των Dunnett και Clayden παρακάτω και στο Διαδίκτυο.
Σχεδιάζοντας ένα νέο κήπο
Αν ξεκινάτε έναν νέο κήπο, ή ακόμα καλύτερα, χτίζετε ένα καινούργιο σπίτι με τον κήπο του, τότε είστε τυχεροί, γιατί σας δίνεται η ευκαιρία να ενσωματώσετε τις αρχές της σοφής χρήσης νερού στα σχέδιά σας, περιλαμβάνοντας ίσως υπόγειες στέρνες και μονάδα φιλτραρίσματος γκρίζου νερού. Θα έχετε την πολυτέλεια να προγραμματίσετε από την αρχή τις σκιερές περιοχές και να αποφασίσετε πού θα φυτέψετε τα δέντρα που θα μειώσουν την κατανάλωση νερού άλλων φυτών. Θα έχετε την ευκαιρία να σκεφτείτε προσεκτικά τι θα φυτέψετε πού, με τη σιγουριά ότι ο κήπος σας μπορεί να γίνει τόπος ομορφιάς με χαμηλές απαιτήσεις νερού.
Χρήσιμες πληροφορίες για κηπουρική με σωστή χρήση νερού μπορείτε να βρείτε στα ακόλουθα βιβλία (τα πρώτα δύο έχουν εκτενείς καταλόγους φυτών):
• Olivier Filippi, Για έναν άνυδρο κήπο. Εκδόσεις Καστανιώτη, 2008.
• Heidi Gildemeister, Κήποι στο φως της Μεσογείου. Εκδόσεις Ποταμός, 2004
• Heidi Gildemeister, Mediterranean Gardening: A Waterwise Approach, Thames and Hudson, 2004; Editorial Moll, 1995.
• Nigel Dunnett και Andy Clayden, Rain Gardens: Managing Water Sustainably in the Garden and Designed Landscape, Timber Press, 2007.