Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Πότε άρχισε και να που κοντεύει να τελειώσει η Αποκριά, χαμπάρι δεν πήρα. Μόνο σαν έμαθα πως η επόμενη Δευτέρα είναι Καθαροδευτέρα, θυμήθηκα τη μακαρονόπιτα που έφτιαχνε η Αφρούλα, η ρουμελιώτισσα που δούλευε κάποτε ως μαγείρισσα σε κάποιο σπίτι στη γειτονιά μας. Αυτή κράταγε με φανατισμό τα έθιμα.

Ακόμα την θυμάμαι να λέει πως αυτή η τελευταία βδομάδα σηματοδοτεί, σύμφωνα το θρησκευτικό εορτολόγιο, το πέρασμα από την κρεοφαγία στην μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Από την Δευτέρα μέχρι και την Κυριακή, σύμφωνα με τους κανόνες της, τα μόνα αρτύσιμα που επιτρέπονται είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά. Οπότε με το που ξημέρωνε η Τυρινή, η Αφρούλα άρχιζε να μαγειρεύει από ομελέτες με τυριά και τυρόπιτες μέχρι μακαρονάδες. Από αυτήν άκουσα πρώτη φορά να λένε πως η εβδομάδα τούτη, εκτός από «Τυρινή», ονομάζεται και «Μακαρονού».

Βγαλμένη από αυτή την παράδοση της Ρούμελης είναι η σημερινή μακαρονόπιτά μου, την αντιγράφω από μια χειρόγραφη συνταγή που παρέμενε κρυμμένη σε ένα παλιό οδηγό μαγειρικής μέχρι πριν μερικές μέρες. Υπάρχουν πολλές εκδοχές για να φτιάξεις αυτό το φαγητό. Σε άλλα μέρη τα μακαρόνια και τα τυριά χρησιμοποιούνται ως γέμιση κι η πίτα γίνεται με χοντρό, χωριάτικο φύλλο, καλά βουτυρωμένο με πρόβειο βούτυρο. Σε αυτή την παραλλαγή μπορούν να χρησιμοποιηθούν ψιλά μακαρόνια, τύπου σπαγγετίνι ή μαλλιά αγγέλου. Αλλού πάλι δεν βάζουν σκέτο το γάλα με τα αυγά αλλά δένουν τη γέμιση με μια ελαφριά μπεσαμέλ κι αντί για σκέτη φέτα, ανακατεύουν κι άλλα τυριά, κίτρινα. Αν προτίμησα την συνταγή της Αφρούλας είναι γιατί πάντα  την έβρισκα πολύ γευστική και τόσο απλή.

Μακαρονόπιτα της Τυρινής
Υλικά για ένα μεγάλο στρογγυλό πυρέξ

Βράζουμε τα μακαρόνια σε μια κατσαρόλα με άφθονο νερό, στο οποίο έχουμε προσθέσει αλάτι και λίγο λάδι, για 4 λεπτά, και τα σουρώνουμε. Ζεσταίνουμε ελαφρά το γάλα. Τρίβουμε τη φέτα με τα χέρια μας και χτυπάμε τα αυγά με λίγο αλάτι και πιπέρι. Βουτυρώνουμε ένα μέτριο αλλά βαθύ ταψί, κατά προτίμηση στρογγυλό. Το πασπαλίζουμε με τη φρυγανιά, αδειάζουμε τα μακαρόνια από το σουρωτήρι στην κατσαρόλα όπου τα βράσαμε. Ρίχνουμε την τριμμένη φέτα, τα αυγά και ανακατεύουμε καλά.

Μεταφέρουμε το μείγμα στο βουτυρωμένο ταψί, το περιχύνουμε με το γάλα και κουνάμε το ταψί κυκλικά να μοιραστούν ομοιόμορφα τα υλικά. Λιώνουμε το βούτυρο σε ένα τηγανάκι, χωρίς να το αφήσουμε να κάψει, και περιχύνουμε τα μακαρόνια. Τα πασπαλίζουμε με την τριμμένη κεφαλογραβιέρα και βάζουμε το ταψί σε προθερμασμένο στους 220°С, για να ψηθεί η μακαρονόπιτα, για 55-60 λεπτά, μέχρι να ροδίσει η επιφάνεια της. Δεν θα πρέπει να την ανακατέψουμε ξανά όση ώρα θα ψήνεται.

Σημείωση
Αν θέλουμε, στρώνουμε κυκλικά τα μακαρόνια για να πάρουν όμορφο σχήμα κατά το ξεφούρνισμα και αναμειγνύουμε προσεχτικά τη φέτα με τα αυγά.