Κέικ νηστήσιμο: με ζαβολιές ή χωρίς

της Καλής Δοξιάδη 3 Μαρτίου 2014 • Συνταγές • τάρτα, κέικ, μαρμελάδα, εσπεριδοειδή

Στην οικογένειά μας το μόνο νηστίσιμο κέικ ήταν το αγαπημένο «μελαχρινό» με τις σταφίδες και το πορτοκάλι, που το είχαμε σχεδόν μόνιμα στο σπίτι, άσχετα νηστείας. Η αλήθεια είναι ότι γενικώς δεν φτιάχναμε γλυκά. Το καθημερινό επιδόρπιο ήταν το φρούτο. Για γιορτές το αγαπημένο ήταν η μους σοκολάτας που έφτιαχνε η μητέρα μου (με χτυπημένα ασπράδια, όχι κρέμα) και για γενέθλια η τούρτα, με ψημένα και άψητα στρώματα της ίδιας μους. Αλλιώς γλυκό τρώγαμε μόνο ως επιβράβευση (ή παρηγοριά) στο «Πικαντίλλυ» της Πανεπιστημίου μετά τον οδοντογιατρό ή τα χειμωνιάτικα απογεύματα, λουκουμάδες στου Μπόκολα.

Αλλά απομακρύνθηκα από το θέμα μου που είναι η αναζήτηση ενός νόστιμου νηστήσιμου κέικ ή γλυκού. Επειδή, όπως σας έχω πει, αυτόν τον καιρό προσπαθώ να χρησιμοποιήσω τα άφθονα εσπεριδοειδή της παραγωγής μας, τα πειράματα μου περιλάμβαναν και αυτά.

Για μένα που δεν φτιάχνω πολλά γλυκά αλλά φτιάχνω πολλές μαρμελάδες, η εύκολη λύση είναι πάντα η τάρτα μαρμελάδας που είναι εξ ορισμού νηστήσιμη, γιατί στην κρούστα βάζω λάδι αντί βούτυρο. Η αγαπημένη μου είναι με μαρμελάδα μανταρίνι αλλά γίνεται και με όποια μαρμελάδα θέλετε… Ακόμα και του μπακάλη.

Τάρτα μαρμελάδα μανταρίνι
Φτιάχνουμε ένα απλό φύλλο με μισό κιλό αλεύρι, 1 πρέζα μπέικιν πάουντερ, 1 πρέζα αλάτι, μισό φλιτζάνι ελαιόλαδο (ελαφρύ, όχι πράσινο μυρωδάτο) και μισό φλιτζάνι νερό, το απλώνουμε (ύστερα από 15 λεπτά στο ψυγείο) στο μέγεθος ενός στρογγυλού αντικολλητικού ταψιού τάρτας. Στρώνουμε στον λαδωμένο πάτο του ταψιού χαρτί φούρνου κομμένο στο σχήμα του και τοποθετούμε από πάνω το φύλλο. Κόβουμε και συγυρίζουμε τις άκρες που εξέχουν και καλύπτουμε με ένα στρώμα μαρμελάδας. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο 180 βαθμών μέχρι να ροδίσουν οι άκρες (20-25 λεπτά).

Το κέικ στο οποίο κατέληξα έγινε πολύ καλό, μόνο που αναγκάστηκα να κάνω ζαβολιές - αντί για νηστήσιμο το έκανα απλώς υγιεινό. Κάτι είναι κι αυτό. Εσείς, αν θέλετε, μπορείτε να παραλείψετε τα αυγά, αυξάνοντας λίγο τον χυμό.

Κέικ με λάδι και εσπεριδοειδή

Υλικά

2 φλιτζάνια αλεύρι για κέικ (που φουσκώνει μόνο του)
1 ¾ φλιτζάνι ζάχαρη
1 ½ κουταλιά του καφέ αλάτι
1 1/3 φλιτζάνι ελαιόλαδο ελαφρύ (όχι πράσινο και μυρωδάτο)
1 ¼ φλιτζάνι γιαούρτι
2 μεγάλα αυγά χτυπημένα καλά
1 ½ κουταλιά σούπας ξύσμα πορτοκαλιού
¼ φλιτζανιού χυμό πορτοκαλιού
¼ φλιτζανιού Grand Marnier ή άλλο λικέρ εσπεριδοειδών - εγώ το κάνω με σπιτικό λικέρ περγαμόντο

Για το γλάσο

2 φλιτζάνια ζάχαρη άχνη
2 κουταλιές μαρμελάδα ή γλυκό του κουταλιού πορτοκάλι μανταρίνι ή περγαμόντο
2-4 κουταλιές χυμό πορτοκάλι

Οδηγίες
Σε ένα μπολ ανακατέψτε καλά το αλεύρι με τη ζάχαρη και το αλάτι. Σε μια γαβάθα ανακατέψτε καλά το λάδι, το γιαούρτι, τα αυγά, το ξύσμα, τον χυμό και το λικέρ. Προσθέστε το μίγμα του αλευριού και ανακατέψτε λίγο, ίσα – ίσα, ώσπου να ενοποιηθούν.

Χύστε τον χυλό σε ένα στρογγυλό αντικολλητικό ταψί, λίγο λαδωμένο και με χαρτί φούρνου στον πάτο, και ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο 180 βαθμών για μια περίπου ώρα, ώσπου να ροδίσει και το μαχαίρι να βγαίνει στεγνό. Αφήστε πάνω σε σχάρα για μισή ώρα και μετά (ξεκολλώντας αν χρειάζεται τα τοιχώματα με ένα μαχαίρι) αναποδογυρίστε σε στρογγυλή πιατέλα ώσπου να κρυώσει τελείως (Μη σας ανησυχήσει αν το εσωτερικό είναι λίγο νωπό, έτσι πρέπει).

Βάλτε τη ζάχαρη και μαρμελάδα στο μπλέντερ ή μηχάνημα κουζίνας και αλέστε, προσθέτοντας μία - μία κουταλιά τον χυμό ώσπου το μίγμα να γίνει χυλός αρκετά αραιός ώστε να απλώνει όταν χύνεται. Τον χύνετε στο κέντρο του κέικ ώστε να στάξει φυσικά από τα τοιχώματα. Δεν πειράζει αν λιμνάζει ελαφρώς στην πιατέλα. Σε λίγα λεπτά θα σκληρύνει και θα είναι έτοιμο για σερβίρισμα.