Βλάχικο Πάσχα με θράψαλα
Πήγε στο Βελεστίνο η φίλη μου για το Πάσχα και διηγούνταν ιστορίες για τσιπουρομεζέδες με ψαρικά. «Τι ψαρικά;» της είπα. «Αφού η βλάχικη παράδοση θέλει κρέατα και πίτες». Και μου τα ξεδιάλυνε όλα, διότι η παράδοση δανείζεται, στην αρχή, κι ενσωματώνει, στη συνέχεια, στοιχεία από τις περιοχές όπου συνεχίζεται.
Η κουζίνα των Βλάχων είναι στην ουσία η μαγειρική των ποιμένων, οι οποίοι αναγκάζονταν σε συχνές μετακινήσεις ανάλογα με την εποχή για να βοσκήσουν τα ζώα τους στα βουνά της Πίνδου. Είναι μια «ορεινή» μαγειρική που χαρακτηρίζεται έντονα από κτηνοτροφικά προϊόντα: αιγοπρόβειο κρέας, γάλα, γιαούρτι, τυρί, ποικιλία τυροκομικών, φρέσκα λαχανικά από μποστάνια.
Το βούτυρο κατέχει εξέχουσα θέση καθώς και οι πίτες, οι φημισμένες βλάχικες πίτες με φύλλο που ανοίγεται στο χέρι με τον παραδοσιακό τρόπο: σπανακόπιτα, τυρόπιτα, τσουκνιδόπιτα, χορτόπιτα, κρεατόπιτα, κοτόπιτα, γλυκιά γαλατόπιτα, μανιταρόπιτα, μακαρονόπιτα, κρεμμυδόπιτα, κ.ά. Η γαστρονομική παράδοση των Βλάχων προσφέρει μεγάλη γκάμα από παραδοσιακά φαγητά, ποτά και γλυκίσματα, φτιαγμένα με αγνά υλικά που εξασφαλίζουν τη γευστική απόλαυση και την υγιεινή διατροφή.
Χαρακτηριστική είναι ηπειρώτικη τηγανιά που την φτιάχνουν γρήγορα όταν έρχονται φίλοι στο σπίτι (εκφράζεται έτσι και η φημισμένη φιλοξενία των Βλάχων που αποτελεί μέρος της κουλτούρας τους). Είναι μια φυλή που εκφράζεται μέσα από τα πιάτα της. Καθισμένοι όλοι γύρω από το τραπέζι με φίλους και συγγενείς, μοιράζονται χαρές και λύπες.
Στην κουζίνα των Βλάχων του Βελεστίνου ιδιαίτερη θέση έχει ο μεζές και συγκεκριμένα ο τσιπουρομεζές, καθώς το Βελεστίνο απέχει μόλις 20 λεπτά από τον Βόλο. Τα τσιπουράδικα σερβίρουν μαζί με το 25αράκι τσίπουρο εκλεκτούς μεζέδες σε μικρά πιατάκια και όσο ανεβαίνουν οι παραγγελίες τόσο πιο εξεζητημένοι γίνονται οι μεζέδες: θράψαλα τηγανιτά, καλαμαράκια, καραβίδες, γαρίδες, σαγανάκια, καβούρια, κυδώνια, παλαμίδες, γαύρος ξυδάτος, αστακοί , μύδια σαγανάκι, ψητές πατάτες, φρυγανισμένο ψωμί με κρέμα σκόρδου, σαρδελοκεφτέδες, πικάντικα λουκάνικα με τοπικά τυριά, πατατούλες με ρέγκα, ο χαλβάς του μπακάλη στο φούρνο με μέλι και καρύδια…