Τσαμπέλα ρομανιόλα, ένα κέικ που μοιάζει με μπισκότο
Ciambella (κουλούρα) romagnola ή zamblôn ή brazadela. Ναι, σωστά διαβάσατε, κουλούρα, αλλά μακρόστενη, σε μορφή φρατζόλας, δεν θα την συναντήσετε ποτέ σε στρογγυλό σχήμα και βέβαια δεν έχει τρύπα στην μέση… Οι εκπλήξεις σε αυτό το γλυκό είναι πολλές!
Όταν συνάντησα αυτήν την συνταγή, την συνέδεσα αμέσως με το υπέροχο "μαρζιπάν ρομανιόλο" του Λούκα Μοντερσίνο, ο οποίος πολύ πιθανόν να πήρε ως βάση αυτό το παραδοσιακό γλυκό για την δική του -καταπληκτική - συνταγή. Η τσαμπέλα, προέρχεται από την χωριάτικη κουζίνα της ιστορικής περιοχής Ρομάνια, που βρίσκεται στην κεντροδυτική Ιταλία. Ο χαρακτηρισμός «ιστορική» σημαίνει πως αυτή η περιοχή δεν υφίσταται σήμερα αυτούσια, αλλά συμπεριλαμβάνει μέρη από τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Εμίλια Ρομάνα, Μάρκε και Τοσκάνη.
Πιθανολογείται ότι η συνταγή αυτή πρωτοεμφανίστηκε κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους, καθώς ακόμη και το όνομα της φαίνεται να σχετίζεται με το suavillum ή savillum που αναφέρει και ο Κάτωνας. Τα υλικά διαφέρουν λίγο από τόπο σε τόπο, αλλά αποτελείται βασικά από αλεύρι, ζάχαρη, αυγά, χοιρινό λίπος ή βούτυρο και είναι αρωματισμένη με λεμόνι ή λικέρ με γλυκάνισο. Η υφή της μοιάζει με μπισκότο, τραγανό εξωτερικά και μαλακό, στεγνό εσωτερικά. Εμένα μου θύμισε λίγο και τα καντούτσι, αν δηλαδή την κόψεις σε φέτες και την ξαναψήσεις, όπως κάνουμε με τα καντούτσι, μετατρέπεται σε μπισκότο.
Η τσαμπέλα είναι το σήμα κατατεθέν της περιοχής της Ρομάνια, την φτιάχνουν απαραίτητα την περίοδο των μεγάλων γιορτών (Χριστούγεννα, Πάσχα) και την προσφέρουν στο πρωινό, στο κολατσιό, αλλά και μετά το γεύμα, συνοδευόμενη από τοπικό γλυκό ή λικερώδες κρασί όπως το Albana dolce ή το passito (παρασκευάζεται από την σταφίδα και έχει υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα). Λόγω της υφής της, είναι τέλεια όταν την βουτήξει κανείς στο γάλα ή στο τσάι, αλλά ταιριάζει ακόμη καλύτερα με το γλυκό κρασί!
Τσαμπέλα ρομανιόλα
Δόση : για 8 άτομα
Βαθμός δυσκολίας συνταγής : εύκολη
Υλικά
- 300γρ αλεύρι γ.ο.χ.,
- 150 gr ζάχαρη κρυσταλλική,
- 8 γρ (1/2 φακελάκι) μπέικιν πάουντερ
- 1 πρέζα αλάτι,
- ένα μεγάλο ακέρωτο λεμόνι, το ξύσμα
- 2 αυγά,
- 50 γρ βούτυρο λιωμένο,
- 3 κ.σ. λικέρ με γλυκάνισο
Για το ψήσιμο
- 2-3 κ.σ. γάλα,
- ζάχαρη κρυσταλλική,
- γκρανέλα ζάχαρης
Προετοιμασία
Λιώστε το βούτυρο και αφήστε το να κρυώσει. Μέσα σε μία γαβάθα κοσκινίστε το αλεύρι με το μπέικιν, προσθέστε την ζάχαρη, το αλάτι και το ξύσμα από το λεμόνι.
Ανοίξτε στο κέντρο μία λακουβίτσα και προσθέστε τα αυγά, χτυπημένα ελαφρά απλά να ανακατευτούν κρόκοι και ασπράδια, το βούτυρο και το λικέρ. Αναμείξτε, κατά προτίμηση με τα χέρια, μέχρι να πάρετε μία σφιχτή ζύμη.
Πλάστε την ζύμη σε φρατζόλα και τοποθετήστε την σε ένα ταψί καλυμμένο με αντικολητικό χαρτί. Αλείψτε με το γάλα και πασπαλίστε με λίγο ζάχαρη και λίγη γκρανέλα ζάχαρης. Ψήστε σε φούρνο προθερμασμένο στους 180°C, στις αντιστάσεις, γιά περίπου 45 λεπτά, μεχρι να ροδίσει. Προσοχή να μην την παραψήσετε και ξεραθεί.
Βγάλτε την τσαμπέλα από τον φούρνο και αφήστε την να κρυώσει πριν την δοκιμάσετε.
Διατηρείται άριστα για 15 ημέρες
Η Μαρίνα Μαυρομάτη διατηρεί το ελληνοϊταλικό blog Il laboratorio di mm_skg