Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Το καλοκαίρι έχουμε τις λαχταριστές ντομάτες, τις πράσινες, κόκκινες και κίτρινες πιπεριές, τις μωβ μελιτζάνες. Τον χειμώνα όμως, που τα λαχανικά με έντονο χρώμα σπανίζουν, τα βαθυκόκκινα παντζάρια μοιάζουν όαση στο μονότονα φαιό ή πράσινο γαστρονομικό τοπίο των λαχανικών του περιβολιού μας.Τα παντζάρια, οι κόκκινες ρίζες που συνήθως κάνουμε σαλάτα, είναι φυτά συγγενή με τα σέσκουλα και τα λευκά ζαχαρότευτλα. Στην Ευρώπη και την Αμερική πολύ συνηθίζονται και τα κίτρινα παντζάρια, που είναι υπέροχα αλλά δυστυχώς αν και προσπαθούμε κάθε χρόνο, δεν ευδοκιμούν ιδιαίτερα στο δικό μας περιβόλι.

Επειδή τους αρέσει το κρύο είναι αγαπημένα "λαχανικά" των Ευρωπαίων του βορρά. Η παραδοσιακή μπόρστ των Ρώσσων- η κόκκινη κρεατόσουπα με παντζάρια, λάχανο και άλλα χειμωνιάτικα λαχανικά- που την βρίσκουμε με παραλλαγές στην Ουκρανία, στην Πολωνία και σε άλλες γειτονικές χώρες, είναι ένα μονάχα από τα πολλά πιάτα που γίνονται με τη γλυκιά αυτή ρίζα. Τα παντζάρια τα κάνουν επίσης τουρσί και σερβίρονται με κυνήγι και σκούρα κρέατα ενώ στη Σκανδιναβικές χώρες τα τρώνε με τη ρέγγα τουρσί καθώς και με άλλα καπνιστά ψάρια.

Στο νότο, στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής, τα παντζάρια συχνά τα χρησιμοποιούν για να δώσουν χρώμα στα τουρσί ραπανάκια, στο κουνουπίδι και σε άλλα άχρωμα λαχανικά που διατηρούν σε γυάλες με ξύδι και αλάτι. Οι Γάλλοι αντίθετα αγαπούν τα παντζάρια αλλά προσπαθούν να τιθασέψουν το πληθωρικό τους χρώμα, γιατί θεωρούν ότι "λερώνει" τις χειμωνιάτικες σαλάτες.

Συμβουλεύουν, λοιπόν, να τα προσθέτουμε στο τέλος, πολύ προσεκτικά, αφού έχουμε ανακατώσει τη σαλάτα. Προτείνουν ακόμα να μη τα βράζουμε σε νερό, όπως συνήθως κάνουμε, αλλά να τα ψήνουμε στο φούρνο τυλιγμένα σε αλουμινόχαρτο ή λαδόχαρτο, οπότε το χρώμα τους περιορίζεται και δεν σκορπάει. Το ψήσιμο στο φούρνο έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια στην Αμερική αλλά θέλει πολύ χρόνο, ιδίως για τα μεγάλα παντζάρια που συνήθως αγοράζουμε εδώ. Το αποτέλεσμα όμως είναι πολύ ικανοποιητικό, αφού οι ψητές ρίζες έχουν βαθιά γεύση και σφιχτή υφή ενώ η γλύκα τους μοιάζει να γίνεται ακόμα πιο έντονη. Εγώ κόβω στη μέση τα μεγάλα παντζάρια κι έτσι ψήνονται πιο γρήγορα.

Μπορείτε να κάνετε και τσιπς με παντζάρια, κόβοντάς τα σε λεπτές φέτες με τον κόφτη "μαντολίνο" και τηγανίζοντάς τα σε πολύ καυτό λάδι. Τα παντζαρόφυλλα, που τελευταία πολλοί παραγωγοί τα κόβουν από τις ρίζες, τις οποίες πουλάνε σκέτες, είναι κατά τη γνώμη μου από τα πιο νόστιμα χειμωνιάτικα χόρτα. Αξίζουν να τα χρησιμοποιήσετε σαν βραστή σαλάτα, να τα βάλετε στις πίτες, να τα σοτάρετε με σκόρδο μόνα τους ή μαζί με σπανάκι και σέσκουλα. Ανεξάρτητα από τις ρίζες είναι ένα ακόμα νόστιμο χειμωνιάτικο χορταρικό και κακώς πολλοί τα θεωρούν φύρα όταν τα αγοράζουν μαζί με τις ρίζες.

Οσο για τα πακεταρισμένα, ντόπια και εισαγόμενα παντζάρια που βρίσκουμε στα σουπερμάρκετ, είναι μεν εύκολη λύση όμως η γεύση τους δε συγκρίνεται με κείνη που θα σας δώσουν τα φρέσκα.
Αν δεν ήταν τόσο νόστιμη και ορεκτική η σούπα που σας προτείνω σήμερα θα μπορούσε να είναι ένα ιδιαίτερα υγιεινό και βιταμινούχο ρόφημα, από εκείνα που λένε πως «διώχνουν τις τοξίνες» (η νέα μανία)...  Εγώ πάντως σας το προτείνω σαν πρώτο πιάτο που πολεμάει την κακοδιαθεσία του χειμώνα!

Σούπα παντζάρια με τζίντζερ
Πρώτο, ελαφρύ πιάτο για ένα πλούσιο γεύμα ή δείπνο με κρέας ή ψαρικά - για 4 άτομα

Σε ένα μπλέντερ, βάλτε τα παντζάρια, το τζίντζερ, το μισό ζωμό και 4 κουταλιές λεμόνι.
Δουλέψτε ώστε να γίνουν ομοιογενής σούπα. Προσθέστε αλάτι και πιπέρι όσο θέλετε. Βάλτε την στη φωτιά μαζί με τον υπόλοιπο ζωμό να πάρει η σούπα βράση, καθώς την ανακατώνετε. Βράστε για 2-3 λεπτά και δοκιμάστε για να διορθώσετε τη γεύση, προσθέτοντας κι άλλο λεμόνι, αν θέλετε.
Κατεβάστε από τη φωτιά και προσθέστε στη σούπα το γιαούρτι.
Σερβίρετε σε μπολ, ζεστή ή και σε θερμοκρασία δωματίου, πασπαλίζοντας με τον άνηθο και παρουσιάζοντας μαζί κι άλλο γιαούρτι για να βάλει περισσότερο, όποιος θέλει.

Σημείωση: Βράστε 1½ - 2 κιλά παντζάρια -χωριστά τις ρίζες από τα φύλλα- καθαρίστε τα και μετρήστε όσα θέλετε για να κάνετε τη σούπα. Τα υπόλοιπα κρατήστε τα για σαλάτα.