Ένας απλός αγρότης
Ο Σάκης Γιαμουστάρης είναι ένας απλός αγρότης. Ούτε μοντέρνος, ούτε μεταμοντέρνος, ούτε καινούργιος, ούτε χομπίστας. Παραδοσιακός που έμαθε τη δουλειά από τον πατέρα του.
Που κι εκείνος την ήξερε από τον δικό του.
«Καλό αυτό!» του λέω. «Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα», μου απαντά. «Οι παραδοσιακοί αγρότες δεν δίνουν εύκολα ελευθερία κινήσεων στα παιδιά τους, να το ξέρεις. Άσχετα εάν αυτά θέλουν να καινοτομήσουν, ο πάτερ αγρότης τα ξέρει όλα και είναι ο ηγέτης!».
Εδώ και λίγα χρόνια έχει αναλάβει ο ίδιος ο Σάκης τα πάντα. Όλη την παραγωγή στα χωράφια τους, 100 στρέμματα στην Επανομή, λίγα χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Σιτάρι, βαμβάκι.
Πεσμένη η τιμή στο βαμβάκι φέτος ενώ πέρσι ήταν «τρομερά ανεβασμένη», όπως λέει. Και με τις επιδοτήσεις, τι γίνεται; «Ευτυχώς γίνονται έλεγχοι! Επιτέλους, δεν ήταν κατάσταση αυτή, να δηλώνει ο καθένας όσο θέλει και να εισπράττει. Ευτυχώς αρχίζει να μπαίνει τάξη!».
Όχι ότι όλοι οι αγρότες είναι το ίδιο ευχαριστημένοι. «Οι περισσότεροι γκρινιάζουν. Το πετρέλαιο είναι πανάκριβο. Ωστόσο, με μια σωστή διαχείριση, τα βγάζεις πέρα. Είναι βιώσιμη δουλειά. Αλλά πρέπει να δουλεύεις σκληρά κάποιες εποχές. Ο αγρότης δεν έχει ωράριο.»
Η Επανομή έχει 120.000 στρέμματα αγροτικής έκτασης. Κάποτε ήταν γεμάτη αλλοδαπούς εργάτες στα χωράφια. Πλέον, οι περισσότεροι έχουν φύγει. «Αν δε δουλέψει το χέρι, να βγάλει ρόζους, δουλειά δε γίνεται. Η εποχή που δούλευαν οι αλλοδαποί, πέρασε πια».
Για τον «παραδοσιακό αγρότη», η κρίση ήρθε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.
«Υπήρχαν τρομερές ανισότητες στον χώρο αυτό. Απ’ τη μια οι αγρότες με τις Μερσεντές στη Λάρισα κι απ΄την άλλη αυτοί που έβγαζαν ελάχιστα κι οι συνταξιούχοι των 360 ευρώ. Αυτοί που έχουν μείνει στα χωράφια είναι αυτοί που έχουν μέτρο και κάνουν σωστή διαχείριση. Εάν κάποιος δεν βγαίνει οικονομικά, προφανώς δεν κάνει κάτι σωστά. Υπάρχουν και καινούργιοι που το παλεύουν. Προσοχή σε όσους νομίζουν ότι μπορούν να έρθουν απ’ την πόλη και να γίνουν στα καλά καθούμενα αγρότες: σε μια βδομάδα θα τα έχουν παρατήσει!».
Ο Σάκης είναι υπέρ και της τήρησης βιβλίων εσόδων – εξόδων, αν και οι περισσότεροι αγρότες δηλώνουν πελαγωμένοι με αυτό. «Το ξαναλέω, είμαι υπέρ των ελέγχων και της τάξης. Δεν μπορούμε να πάμε μπροστά με τις νοοτροπίες του παρελθόντος. Όποιος είναι αγρότης πρέπει να δουλέψει σκληρά και να έχει μέτρο. Δεν μπορείς να δηλώνεις ό,τι θέλεις και να το πληρώνεσαι.
Ούτε και μπορείς να πας να ποτίσεις στο χωράφι με Rolex, πως να το κάνουμε, δηλαδή;», καταλήγει γελώντας...
"Νέοι αγρότες": αποφάσεις για ουσιώδη στήριξη;