Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Σε όποιον φίλο μου έδειξα φωτογραφίες τραβηγμένες στο κέντρο της Αθήνας, στην Ιερά Οδό, με εγκαταλειμμένα παλιά λιόδεντρα, που έχουν ίσως και 5 η 8 χρόνια να κλαδευτούν, κανείς βέβαια δεν φαντάστηκε ότι μπορεί αυτά τα δέντρα να βρίσκονται μέσα στον χώρο εκπαίδευσης της μεγαλύτερης γεωπονικής σχολής στην Ελλάδα. Και μάλιστα βρίσκονται όχι σε καμιά απόμερη γωνιά του οικοπέδου του Γεωπονικού “Πανεπιστημίου” αλλά μπροστά - μπροστά, πάνω στην Ιερά Οδό, με τις μαύρες σωλήνες του ποτίσματος να κρέμονται ακόμα από πάνω τους. Συγγνώμη, είναι μια αηδία. Έχετε δει κάπου αλλού στην Ελλάδα, σε ένα οποιοδήποτε επίπεδο ελαιώνα, στα Μέγαρα, τη Χαλκίδα, τα Οινόφυτα ή τη Θήβα, τέτοια εγκατάλειψη λιόδεντρων ; Εγώ πουθενά. Παντού στην πατρίδα μας σέβονται το δέντρο της ελιάς, το περιποιούνται, δεν το αφήνουν ποτέ σε αυτά τα χάλια.

Μα καλά, δεν υπάρχει καμιά αγάπη για τα ελαιόδεντρα, καμιά ευαισθησία; Πώς αντέχουν να βλέπουν οι καθηγητές, οι πρυτάνεις, τα συμβούλια Ιδρύματος κλπ έτσι εγκαταλελειμμένα τα δέντρα τους και μάλιστα όταν ξέρουν ότι δεκάδες χιλιάδες κόσμου περνάει από εκεί μπροστά; Και εγώ προχθές τυχαία τα είδα μέσα από το αυτοκίνητό μου και κόντεψα να… τρακάρω. 

Αλλά μήπως τελικά δεν τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα το ελαιόδεντρο ή το ελαιόλαδο εκεί μέσα, στο Γεωπονικό “Πανεπιστήμιο”; Έτσι μου φαίνεται, δεν δίνουν δεκάρα τσακιστή. Κι ας λέμε όλοι εμείς για το κίτρινο χρυσάφι της αγροτικής μας οικονομίας, για την αιχμή του δόρατος των αγροτικών μας προϊόντων, για, για, για… Μα είναι απλό: αν μπει κάποιος στο πρόγραμμα σπουδών του Γεωπονικού “Πανεπιστημίου” και ψάξει να δει πόσα και ποια μαθήματα έχουν στον τίτλο τους την λέξη «ελαιόδεντρο» ή «ελαιόλαδο», τον περιμένει μια δυσάρεστη έκπληξη. Κανένα μάθημα στα 5 χρόνια σπουδών δεν έχει σχέση, μα καμιά σχέση, με την παραγωγή ελαιολάδου. Και για την καλλιέργεια του δέντρου της ελιάς, ό,τι σχετικό μαθαίνουν, αυτό περιλαμβάνεται στο μεγάλο βιβλίο της Δενδροκομίας μαζί με άλλα 40 δέντρα. Γι' αυτό και οι γεωπόνοι μας δεν ξέρουν (δεν τους μαθαίνουν) να κάνουν σωστά κλαδέματα στα ελαιόδεντρα και είναι άσχετοι με την παραγωγή ελαιολάδου, τις τεχνολογίες, τα μηχανήματα κλπ. Από πού περιμένουμε εμείς λοιπόν να έχει μάθει δυο σωστά πράγματα π.χ. ένας ελαιοτριβέας; Είναι τελείως ανεκπαίδευτος, μεταδίδει τις λάθος εμπειρικές του γνώσεις και στην αλυσίδα παραπίσω, στον παραγωγό ελαιολάδου και πάει λέγοντας.

Αν πάει τώρα κάποιος στην ωραία βιβλιοθήκη του Γεωπονικού “Πανεπιστημίου” και ρωτήσει «ενδιαφέρομαι να βρω ποια βιβλία σχετικά με το ελαιόλαδο διδάσκονται εδώ» θα του δοθεί ένας μόνον κωδικός βιβλίου σχετικό με το ελαιόλαδο (Σημ: το μάθημα δεν διδάσκεται…). Αν αναζητήσετε μάλιστα στη βιβλιοθήκη τα σχετικά βιβλία που υπάρχουν για δανεισμό, με έκπληξη θα δείτε ότι είναι μόνο δύο - τρία, παμπάλαια, γραμμένα προ 30 ετών, με ασπρόμαυρες φωτογραφίες τα οποία αποπνέουν γενικώς μια αίσθηση εγκατάλειψης. Λυπάμαι αλλά μέτρησα τα βιβλία στη βιβλιοθήκη μου για την ελιά και το ελαιόλαδο και είναι 32, ελληνικά και αγγλόφωνα, τα περισσότερα βέβαια από το 2000 και μετά. Αντίθετα, είδα στην βιβλιοθήκη του Γ.Π. πάρα πολλά βιβλία ελληνικά και ξενόγλωσσα αλλά για business, computers, management, λογιστική. Τι κρίμα όμως, για το ελαιόδεντρο και το λάδι δεν διδάσκεται κανένα!

Δηλαδή, κύριοι του Γεωπονικού “Πανεπιστημίου”, από που πρέπει να μάθει κάποιος για την καλλιέργεια της ελιάς; Από πού; Γιατί αγνοείτε έτσι προκλητικά την αξία αυτού του μοναδικού καρπού, όταν έχουμε 135.000.000 ελαιόδεντρα διάσπαρτα σε όλη σχεδόν τη χώρα; Από ποιον καρπό παράγεται το ισχυρότερο διεθνές brand που έχει η χώρα μας στα τρόφιμα, ισάξιο της παρμεζάνας και του προσούτο, που ονομάζεται «Ελιά Καλαμάτας»; Από πού στο καλό θα μάθουν να τις κλαδεύουν αυτές τις ελιές Καλαμάτας οι παραγωγοί, οι γεωπόνοι, όλοι εμείς; Ποιος μαθαίνει τους γεωπόνους και αυτοί τους παραγωγούς για τις τεχνολογίες γύρω από την παραγωγή, το μάρκετινγκ και την προώθηση της βρώσιμης ελιάς Καλαμάτας η Αμφίσσης;

Το πρόβλημα μας είναι όντως τα σκουριασμένα, κουρασμένα, μυαλά αυτής της χώρας. Πολύ φοβάμαι ότι τα μεγάλα προβλήματα και ελλείψεις που υπάρχουν στον τομέα του ελαιολάδου υπάρχουν σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της αγροτικής μας οικονομίας, ζωικού και φυτικού κεφαλαίου. Εδώ χρειαζόμαστε άμεσες παρεμβάσεις ανατρεπτικές και ίσως οδυνηρές για να ταρακουνήσουν κάποιους που κάθονται ακόμα ήρεμοι, αραχνιασμένοι στα αγροτικά πανεπιστήμια αντί να έχουν γίνει οι σηματοδότες της ανάπτυξης στην πρωτογενή αγροτική παραγωγή.

Υ.Γ.1: Όποιος τυχερός βρει και διαβάσει τα δύο εκπληκτικά βιβλία για το δέντρο της ελιάς, γραμμένα το… 1948 από τον Νίκο Λύχνο, διδάκτορα στη Γαλλία, 800 σελίδων κλπ., θα καταλάβει ότι κάτι πολύ σκάρτο συμβαίνει εκεί, στην Ιερά Οδό, που δεν διδάσκονται τίποτα σε βάθος για το δέντρο της ελιάς ενώ έχουν γίνει εκπληκτικές μελέτες από (μακαρίτες τώρα) έλληνες ερευνητές ελαιοκομίας. Όλα χαμένα και ξεχασμένα. Και αποπροσανατολίζουμε τον κόσμο και σπαταλάμε τον πολύτιμό μας χρόνο με συζητήσεις καφενείου για αναμίξεις ελαιόλαδου με σπορέλαια.

Υ.Γ.2: Ο κύριος Υπουργός της Γεωργίας, καθηγητής ο ίδιος, που διδάσκει στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, έχει άραγε να μας πει κάτι για όλα αυτά που αφορούν το ελαιόδεντρο και το ελαιόλαδο;