Μηδέν ελαιόλαδο στην Κίνα. Πώς θα προχωρήσουμε;
Δεν είναι ο σκοπός μου ούτε μπορώ βέβαια να κρίνω τη συμφωνία Ελλάδος - Κίνας, που υπεγράφη μετά από την πρόσφατη επίσκεψη του κινέζου πρωθυπουργού στη χώρα μας, αλλά νομίζω έχει ενδιαφέρον να δούμε πόσο σημαντική ήταν ή δεν ήταν για τη χώρα μας στην πραγματικότητα η συμφωνία που υπογράφτηκε ειδικά για την προμήθεια ελαιολάδου.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τη συμφωνία που δημοσιεύτηκε στον τύπο, το δεκαετές συμβόλαιο που υπογράφτηκε ήταν συνολικής αξίας 13,8 εκ. δολαρίων, δηλαδή 10 εκ. ευρώ για 10 χρόνια, δηλαδή 1 εκ. ευρώ τον χρόνο. Η συμφωνία, απ’ όσα μπορώ να υποθέσω, είναι μεταξύ μιας κινεζικής εταιρείας η οποία θα εισάγει στην Κίνα φιάλες ελαιολάδου και μιας (αναπτυσσόμενης, πολύ καλής) κρητικής εταιρείας, που κυρίως αποθηκεύει και εμπορεύεται μεγάλες ποσότητες χύμα ελαιoλάδου και τυποποιεί επίσης όσες ποσότητες πρόκειται να εμπορευθούν ή να εξαχθούν σε διάφορες συσκευασίες.
Από απλή αριθμητική προκύπτει ότι οι Κινέζοι έχουν συμφωνήσει για την αγορά και τυποποίηση σε φιάλες ποσότητος περίπου διακοσίων (200) τόνων τον χρόνο. Αυτό είναι περίπου το μέγεθος της συμφωνίας που υπεγράφη. Η ποσότητα αυτή βέβαια είναι κοντά στο μηδέν για μια Ελλάδα και μια Κίνα, πολύ καλή βέβαια για μια ελληνική εταιρεία ελαιολάδου - τυποποιητήριο. Το άλλο είναι ότι και όλη η προστιθέμενη αξία στο κάθε μπουκάλι ελαιολάδου που θα πουληθεί, είτε στο ράφι του Κινέζικου Σ/Μ είτε σαν συσκευασία δώρου, θα μείνει βέβαια στην Κίνα και όχι εδώ, που θα ήταν κάτι, για να πούμε ότι τουλάχιστον με αυτούς τους 200 τόνους ξεφύγαμε από “τα χύμα”. Δηλαδή το τελικό όφελος για την Ελλάδα, την τρίτη σε μέγεθος ελαιοπαραγωγό χώρα του κόσμου, από τη συμφωνία για το ελαιόλαδο που υπεγράφη μεταξύ πρωθυπουργών και υπουργών Ελλάδος – Κίνας, είναι, νομίζω, τελικά σχεδόν αμελητέο τηρουμένων των αναλογιών.
Τώρα, αν σε μια πενταετία και μετά από δύο επισκέψεις πρωθυπουργών της Κίνας στην Ελλάδα εμείς ικανοποιηθήκαμε με μια συμφωνία τυποποίησης 200 τόνων τον χρόνο, αναφέροντάς την μάλιστα με… «συγκρατημένη υπερηφάνεια» σε όλα τα ΜΜΕ, είναι απλά ιστορίες για να κοροϊδευόμαστε και να εφησυχάζουμε ότι όλα, μα όλα, πάνε καλά σε αυτόν τον τόπο! Αντί να δούμε τα προβλήματα του τομέα του ελαιολάδου και ν' αρχίσουν να χτυπάνε τα αλάρμ (που εδώ βεβαίως, στην περίπτωση της Κίνας, το αγκάθι είναι το υψηλό κόστος του ελληνικού ελαιολάδου) εμείς καθόμαστε ήσυχοι και ξέγνοιαστοι περιμένοντας να έρθει η επόμενη ελαιοκομική περίοδος και να ξανακάνουμε τα ίδια.
H λύση βέβαια σε όλα αυτά δεν θα δοθεί με ελαιόλαδα χαμηλού κόστους (και ποιότητος). Εκεί έχουμε χάσει από χέρι από την Ισπανία ή την Τυνησία. Το μέλλον είναι πρώτα απ’ όλα στην παραγωγή υψηλότερης ποιότητος εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου και δεύτερον στη μείωση του κόστους παραγωγής του. Για το πρώτο αρκούν σε πρώτη φάση μια σειρά από μέτρα τα οποία ούτε κοστίζουν πολύ ούτε θέλουν πολύ μεγάλο χρόνο για να δούμε σοβαρά αποτελέσματα. Να μερικά ενδεικτικά μέτρα, όπως: εκπαίδευση σε οργανοληπτική αξιολόγηση και δημιουργία πιστοποιημένων πάνελς σε κάθε έδρα ελαιοπαραγωγικού νομού, υποχρεωτική άμεση εκπαίδευση των ελαιοτριβέων για 2-3 ημέρες σε κάθε έδρα νομαρχίας με ανάρτηση πινακίδων για την αυστηρή εφαρμογή του Χρυσού Κανόνα της Μάλαξης: “30 λεπτά - 30 βαθμοί”, γενική απαγόρευση διά νόμου της χρήσης σακιών για το μάζεμα της ελιάς και επιβολή χρήσης μόνο πλαστικών κλουβιών, μικρά δάνεια στα ελαιοτριβεία και τυποποιητήρια ύψους 1.000 - 3.000 ευρώ για τοποθέτηση εγκατάστασης παροχής αζώτου στις ανοξείδωτες δεξαμενές και άλλα μικρά παρόμοια που δεν είναι της παρούσης, έγκαιροι ψεκασμοί για δάκο κλπ.
Για το δεύτερο (μείωση κόστους), επίσης μπορούμε να έχουμε καλά αποτελέσματα αν π.χ. εκπαιδεύσουμε τους γεωπόνους να (μη) κλαδεύουν (κατακρεουργούν) τα λιόδεντρα ώστε να μειώσουμε την παρενιαυτοφορία, το μάζεμα της ελιάς να γίνεται νωρίς ώστε να μην ελαττώνεται η επόμενη ελαιοκομική συγκομιδή, αποδοτική συλλογή καρπού με ελαιοραβδιστικά, αφού δοθούν μικρά δάνεια των 3.000 - 5.000 ευρώ σε κάθε παραγωγό για να αγοράσει δοκιμασμένα ελαιοραβδιστικά κατάλληλα για κάθε ποικιλία, κατάλληλες λιπάνσεις μόνο μέσα από αναλύσεις εδάφους κλπ. Μία χώρα που έχει 135.000.000 λιόδεντρα και όπου ο καρπός μαζεύεται ακόμα κατά 40% με καταστροφικό ραβδισμό και το 40% με παράλληλο κλάδεμα και μάζεμα (Ηλεία, Μεσσηνία), δεν έχει μέλλον στην παραγωγή ελαιολάδου. Είναι σαν να πηγαίνει ακόμα με τον αραμπά…
Πρέπει κάποτε να ξυπνήσουμε, να εκπαιδεύσουμε και να κατευθύνουμε τον ελαιοκομικό αγροτικό πληθυσμό ν’ αποκτήσει τις τεχνικές δεξιότητες που χρειάζονται αφού τώρα έχει πλήρη άγνοια. Αλλά πότε θα γίνει αυτό; Δεν το βλέπω με τα μυαλά που σέρνουν μερικοί…