Λιναρόσπορος, πρωταθλητής στα αντιοξειδωτικά
Ο καφετής ή κίτρινος, ανάλογα με την ποικιλία, λιναρόσπορος, σπόρος ενός φυτού (Linum usitatissimum) απ’ τις κλωστικές ίνες του οποίου παράγονται τα πολύ στυλάτα λινά υφάσματα, έχει πλέον πολλούς πιστούς ανάμεσα σε κείνους που γνωρίζουν ότι η σωστή διατροφή είναι ένας πρόσφορος τρόπος για να διατηρείς την υγεία σου σε καλή κατάσταση. Αιτία γι’ αυτό αποτελεί ότι πριν από μερικές δεκαετίες διατροφολόγοι και λοιποί επιστήμονες τον ανακήρυξαν ως την πλουσιότερη φυτική πηγή Ω3 λιπαρών οξέων.
Επειδή φοβάμαι πως η βιοχημεία δεν είναι το δυνατό σας χαρτί, οφείλω να τα κάνω λιανά: ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να συνθέσει από πρόδρομες ουσίες όλα τα λιπαρά οξέα που χρειάζεται, εκτός από δύο, σωστούς γλωσσοδέτες, που πρέπει απαραιτήτως να παίρνει από τη διατροφή του, το α-λινολενικό και το λινελαϊκό οξύ, τα οποία ανήκουν αντιστοίχως στα ω-3 και στα ω-6 λιπαρά οξέα. Ο λιναρόσπορος είναι πολύ πλούσιος και στα δύο, και μάλιστα η περιεκτικότητα του στο πρώτο είναι περίπου τετραπλάσια απ’ ότι στο δεύτερο. Είναι έτσι πολύ χρήσιμος για να φέρει σε ισορροπία την αναλογία ω-6/ω-3, η οποία όταν είναι από 1:1 έως 4:1 επηρεάζει πολύ θετικά την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος. Η μέση αναλογία στο δυτικό κόσμο όμως, λόγω των διατροφικών συνηθειών που επικρατούν, είναι στις μέρες μας από 10:1 έως 30:1, πράγμα επιβαρυντικό για την καρδιακή λειτουργία.
Ο λιναρόσπορος είναι επίσης πρωταθλητής στην περιεκτικότητα σε λιγνάνες, μιας κατηγορίας χημικών ουσιών με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Τα τελευταία χρόνια δημοσιεύτηκαν πλήθος ερευνητικά αποτελέσματα που συνδέουν την τακτική λήψη των τροφών που τις περιέχουν με σημαντική μείωση της πιθανότητας εμφάνισης διαφόρων τύπων καρκίνου. Ακόμα, ο φτηνός λιναρόσπορος, τον οποίο βρίσκουμε ολόκληρο ή αλεσμένο στα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, μειώνει την «κακή» χοληστερίνη, βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και συντελεί στον καλύτερο έλεγχο των επιπέδων σακχάρου. Πλούσιος, τέλος, όπως είναι σε φυτικές ίνες αποτελεί σπουδαίο βοήθημα στην περίπτωση της χρόνιας δυσκοιλιότητας. Από μια κουταλιά αλεσμένος (ο άσπαστος δεν κάνει δουλειά…) λιναρόσπορος, σε συνδυασμό μ’ ένα ποτήρι νερό ή χυμό (γιατί αλλιώς στουμπώνει το έντερο και το πρόβλημα επιδεινώνεται), δυο φορές την ημέρα, είναι κατά κανόνα ποσότητα αρκετή για φανεί η απελευθερωτική επίδρασή του.
Η γεύση του αλεσμένου λιναρόσπορου είναι πολύ ευχάριστη και θυμίζει καρύδι, νοστιμίζει λοιπόν θαυμάσια τις νιφάδες δημητριακών στο πρωινό, ταιριάζει πολύ σε σούπες, πράσινες σαλάτες, καθώς και σε εδέσματα με βραστά λαχανικά. Επειδή όμως πολλές απ’ τις πολύτιμες ουσίες του οξειδώνονται γρήγορα, φρόνιμο είναι να τον προμηθευόμαστε ολόκληρο και να αλέθουμε (στο εξάρτημα του μπλέντερ για την άλεση του καφέ) ποσότητα αρκετή για περίπου μια εβδομάδα. Συντηρείται στο ψυγείο, σε σκεύος που σφραγίζει καλά.
Στην αγορά κυκλοφορεί και λινέλαιο κατάλληλο για διατροφική χρήση, καθώς υπάρχει και μια πολύ φθηνότερη εκδοχή του που μεταχειρίζονται ζωγράφοι, ελαιοχρωματιστές και πατωματζήδες. Δεν επιδέχεται θέρμανσης και το χρησιμοποιούμε μόνο για να προσθέσουμε γεύση σε σαλάτες και ψητά. Ταγγίζει όμως πάρα πολύ εύκολα, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, και σχηματίζονται τότε ουσίες επικίνδυνες για την υγεία. Είναι πάντως σχεδόν αδύνατο να προκαλέσει προβλήματα γιατί η απαίσια, τότε, γεύση του αποτρέπει τους πάντες από την κατανάλωσή του.
Υπερτροφές: τα νέα φάρμακα;