Κήπος δεν είναι μόνο τα φυτά
«Α, εσύ έχεις μανία με τα φυτά», μου λένε ή ακόμα χειρότερα: «Εσύ έχεις μανία με τα λουλούδια». Μανία με τα λουλούδια έχει και η κυρία που συχνάζει στα ανθοπωλεία και συνθέτει καλαίσθητα μπουκέτα στα βάζα της. Ή ψάχνει το ίντερνετ και στέλνει όμορφες φωτογραφίες από τριαντάφυλλα σε χρώματα παστέλ στους φίλους του φέισμπουκ για τα χρόνια πολλά. Και για να μην παρεξηγηθώ: κι εγώ στέλνω όμορφες φωτογραφίες λουλουδιών για χρόνια πολλά! Αγαπώ πάρα πολύ τα λουλούδια και όλα τα φυτά, αλλά το πάθος μου είναι για τους κήπους.
Και όταν λέω «κήπος» δεν εννοώ τα περιγεγραμμένα τετραγωνικά μέτρα των καλλωπιστικών ή των λαχανικών αλλά ό,τι αποτελεί το άμεσο τοπίο μου φυσικό και τεχνητό. Ο κήπος μου είναι όλη η γη που μου ανήκει, είτε με πράξη ιδιοκτησίας είτε με συμβόλαιο εργασίας είτε με προσωρινή παραμονή, είναι η γη που με περιβάλλει, η γη που νοιάζομαι και φροντίζω, η γη που αγαπώ.
Στη συγκεκριμένη δική μου περίπτωση, η γη αυτή περιλαμβάνει και πολλές άγριες ή ακαλλιέργητες περιοχές, όπως δασάκια και λιβάδια, και, εκτός από τα καλλωπιστικά και τον ανθόκηπο, αμπέλι, ελαιώνες και φρουτόδεντρα. Για μερικά στρέμματα, βέβαια, μιλάμε, όχι ράντσο του Τέξας ή φίνκα της Καστίλλης. Τα δασάκια είναι μερικές συστάδες δέντρων κι οι ελαιώνες τροφοδοτούν (στις καλές χρονιές) τις κουζίνες τριών οικογενειών.
Όρισα τις περιοχές αυτές για να σας τις περιγράψω με τα φυτά τους, αλλά τα φυτά είναι μόνο τα ρούχα τους... η σάρκα και τα οστά τους είναι το χώμα και οι βράχοι και τα κτίσματα. Και το νευρικό σύστημα που τα συνδέει και τα τροφοδοτεί ένα δίκτυο συγκοινωνιακό... επίσημα ή ανεπίσημα μονοπάτια, διαβάσεις, περάσματα, που χρησιμεύουν όχι μόνο για να πας από το ένα μέρος στο άλλο, αλλά και για να περιδιαβάσεις, να καμαρώσεις, να θαυμάσεις, να κόψεις λουλούδια, να παρατηρήσεις πουλιά. Εκεί που υπάρχει διαφορά υψομέτρου (και στην δική μου πλαγιά με τις παλιές πεζούλες υπάρχουν πολλά τέτοια σημεία) χρειάζονται σκαλοπάτια ή και σκάλες.
Αυτή την εποχή του χρόνου, που είναι λίγες οι γεωργικές και οι φυτοτεχνικές εργασίες κι έχει μαλακώσει το χώμα απ' τις βροχές, ασχολούμαστε πολύ με τα μονοπάτια... συντηρώντας τα παλιά και χαράζοντας νέα σε περιοχές καθαρισμένες από λόγγο που γίνονται για πρώτη φορά προσβάσιμες, συμπληρώνοντας περιπάτους. Τα σκαλιά χρειάζονται πιο πολλή δουλειά, χρειάζονται σωστό χτίσιμο, με τις πέτρες από τις γκρεμισμένες ξερολιθιές που στήριζαν παλιά τις πεζούλες. Εκεί που η κλίση είναι μικρή γίνονται όμορφα σκαλιά, πλατειά και ρηχά, και με κορμούς πεσμένων δέντρων. Σκοπός μου πάντοτε είναι να μη μοιάζει τίποτα καινούργιο και τεχνητό, να εντάσσεται στο τοπίο. Το κλίμα της Κέρκυρας μας βοηθάει πολύ με την υγρασία που γρήγορα ντύνει με βρύα και σκουριές τις πέτρες και πράσινο χορταρένιο χνούδι το εγχαραγμένο χώμα.
Στις φωτογραφίες θα δείτε τις πρόσφατες εργασίες σ’ ένα μονοπάτι που οδηγεί μέσα από τα πιο απομακρυσμένα σημεία του κτήματος. Το μεγάλο μου καμάρι είναι η πέτρινη σκάλα που χτίσαμε πέρσι τον χειμώνα και ήδη μοιάζει σα να ήταν πάντα εκεί.