Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Πρώτα είδαμε πώς θα ετοιμάσουμε τους σπόρους της ντομάτας, μετά πώς θα περάσουν ομαλά τα φυτά στο μποστάνι. Μένει η στήριξή τους όταν έχουν πια αναπτυχθεί οι ντοματιές, για να σηκωθούν από το χώμα και να προστατευτούν έτσι από έντομα και παθήσεις του εδάφους. Η ντομάτα από τη φύση της είναι φυτό θαμνοειδές και έχει την τάση να απλώνεται. Αναπτύσσει πλάγιους βλαστούς πάνω στον κεντρικό κορμό, που αυτοί θα δημιουργήσουν νέους βλαστούς στη συνέχεια και έτσι στην ουσία καλύπτει τον εαυτό της. Με αυτό τον τρόπο προστατεύει τους καρπούς της από τους δυνατούς ανέμους, τους εχθρούς της και τον ήλιο.

Η ντοματιά έχει ως στόχο να παράγει όσους περισσότερους καρπούς αντέχει, ώστε να αναπτυχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα σπόρια. Αυτό όμως έχει σαν αποτέλεσμα να μη κάνει μεγάλους καρπούς αλλά πολλούς με μειωμένη ανάπτυξη. Μπορούμε να κάνουμε έναν «συμβιβασμό» με τις ντοματιές μας: Να περιορίσουμε την ανάπτυξη των βλαστών της με σκοπό την παραγωγή ποιοτικότερου καρπού. Με την υπόσχεση, ωστόσο, πως θα φροντίσουμε να διατηρήσουμε τα σπόρια της και να τα γονιμοποιήσουμε στο μέλλον. Μια συμφωνία από την οποία βγαίνουμε κερδισμένοι και οι δυο.

Υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι στήριξης:

Τοποθετούμε έναν στύλο δίπλα σε κάθε φυτό. Καθώς αυτό μεγαλώνει, θα δένουμε τον κεντρικό κορμό του προσεκτικά πάνω στον στύλο με τη χρήση ενός μαντιλιού, ώστε να μην τραυματίσουμε τον κορμό. Επίσης πρέπει να τοποθετήσουμε τον στύλο στο χώμα πριν εγκαταστήσουμε τα φυτά, γιατί διαφορετικά ενδέχεται να τραυματίσουμε τις ρίζες. Αλλιώς τοποθετούμε τον στύλο σε απόσταση ασφαλείας από το φυτό.

Τοποθετούμε αυτοσχέδια ή αγορασμένα «κλουβιά», που θα στηρίζουν το φυτό καθώς αναπτύσσεται. Μπορούμε να κατασκευάσουμε ένα κλουβί ως εξής: τοποθετώντας τέσσερα καλάμια κατακόρυφα, γύρω από το φυτό, και δένοντάς τα μεταξύ τους με άλλα καλάμια σε όλο το ύψος του. Αλλιώς μπορούμε να περιφράξουμε κάθε φυτό ανεξάρτητα, περιμετρικά, με ένα συρματόπλεγμα (πλέγμα περίφραξης). Θα πρέπει τα ανοίγματα στο κλουβί να είναι μεγαλύτερα από το μέγεθος του χεριού μας, ώστε να μη δυσκολευόμαστε στις εργασίες και τη συλλογή του καρπού.

Κατασκευάζοντας στηρίγματα σε ύψος 2 με 2,5 μέτρων πάνω από τα φυτά μας, σε σειρές. Από το στήριγμα θα δέσουμε σπάγκους πάνω από κάθε φυτό, που θα καταλήγουν σε πασσάλους τοποθετημένους στο χώμα, δίπλα του. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να τυλίξουμε το φυτό στο σχοινί καθώς θα μεγαλώνει. Για φυτά με πολύ μεγάλο καρπό μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σύρμα ή και καλώδιο για λιγότερη πίεση στον κορμό.

Όπως αναφέραμε αρχικά, η ντομάτα αναπτύσσει πλάγιους βλαστούς («λαίμαργα»), με σκοπό να σκαρφαλώσει αλλά και να προστατευτεί. Ονομάζονται και λαίμαργα επειδή ρουφάνε την ενέργεια του φυτού με αποτέλεσμα να αναπτύσσει μικρότερους καρπούς. Όμως οι δικές μας ντομάτες θα είναι προστατευμένες από τα πουλιά και τα μεγάλα ζώα και επίσης θα παρέχουμε εμείς στο φυτό τη στήριξη που χρειάζεται για να σκαρφαλώσει. Μια καλή επιλογή είναι να αφαιρούμε τους πλάγιους βλαστούς από τον κεντρικό κορμό, δημιουργώντας ένα μονοστέλεχο φυτό. Οι πλάγιοι βλαστοί εμφανίζονται πάνω στο κεντρικό κορμό και πάνω από κάθε φύλο (μασχάλη). Είναι καλό να αφαιρούμε τα βλαστάρια όταν είναι μικρά, για να μη τραυματίσουμε το φυτό. Η διαδικασία θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 2 με 3 εβδομάδες.

Πρέπει όμως να προσέξουμε ώστε να κόψουμε μόνο τον πλάγιο και ποτέ τον κεντρικό βλαστό, καθώς έτσι θα διακόψουμε την ανάπτυξη του φυτού. Αυτό θα προσφέρει επίσης παραπάνω αερισμό ανάμεσα στους καρπούς, προστατεύοντάς τους από έντομα και παθήσεις. Ακόμα καλό είναι να αφαιρούμε όσα φύλλα είναι χαμηλότερα τις πρώτης ταξιανθίας, καθώς και όσα είναι γερασμένα και άρρωστα, από τη στιγμή που το φυτό φτάσει τα 50 εκ. σε ύψος και σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Βέβαια, αν δεν έχουμε χρόνο, αν ο σκοπός μας είναι η παραγωγή περισσότερων σπόρων και όχι καρπού ή ακόμα, αν δεν μπορούμε εμείς να παρέχουμε προστασία στο φυτό από οποιονδήποτε κίνδυνο, τότε μπορούμε να μη κλαδεύουμε το φυτό μας και να το αφήσουμε στο φυσικό του σχήμα. Σε αυτή την περίπτωση θα το ωφελήσει περισσότερο ο δεύτερος τρόπος στηρίγματος, ώστε να υποστηρίζονται και οι πλάγιοι βλαστοί του. Στην περίπτωση τις επιλογής του μονοστελέχου σχήματος, θα ωφελήσουν περισσότερο ο πρώτος και ο τρίτος τρόπος στηρίγματος.