Ταξίδι μαγικό στο Γερακάρι
Το Γερακάρι είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της επαρχίας Αμαρίου. Σκαρφαλωμένο στις ολόδροσες βορεινές πλαγιές του όρους Κέδρους σε υψόμετρο 680 μέτρων και με θέα τον Ψηλορείτη. Από εκεί η ξεκινάει η απόδραση μου σήμερα. Φτάνοντας στο χωριό πρώτη στάση στο καφενείο της Αψίδας για να ξαποστάσουμε από τη βροχή και τις όμορφες εικόνες. Έτσι λέμε εμείς οι Κρητικοί «Ευκαιρία για μία τσικουδιά».
Και από κάπου εκεί μέσα, από το μικρό ατμοσφαιρικό καφενεδάκι με την τεράστια τζαμαρία και τη θέα στο βουνό, αρχίζει να ξετυλίγεται η ιστορία…
Όπως σε πολλές περιπτώσεις έτσι και εδώ, έχουμε δύο εκδοχές για την ονομασία του χωριού.
Η πρώτη εκδοχή λέει ότι στο χωριό κατά την βυζαντινή περίοδο οι κάτοικοι ειδικεύονταν στην εκτροφή, εξημέρωση και εκπαίδευση γερακιών στο κυνήγι του λαγού και της πέρδικας. Το όνομα αυτών «Γερακάρηδες». Άντρες ατρόμητοι και λεβέντες που κυνηγούσαν με τα γεράκια στους ώμους. Αχ πόσο θα ήθελα να είμαι ένας από αυτούς!
Η άλλη εκδοχή, μας λέει πως οι άνθρωποι του τόπου είχαν γερή κάρα, δηλαδή γερό κεφάλι με ανοιχτό έξυπνο μυαλό.
Σε αυτή την εκδρομή, εγώ ήμουν καλεσμένη της οικογένειας Γενεράλη. Σίγουροι απόγονοι και των δύο εκδοχών ονομασίας του τόπου.
Ο πατέρας της οικογένειας, Καπετάν-Γιάννης Γενεράλης, γεννήθηκε και μεγάλωσε εκεί. Η ζωή όμως του επιφύλασσε την σχολή εμποροπλοιάρχων, που τον πήρε από το χωριό του. Διετέλεσε καπετάνιος του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού και Γενικός Διευθυντής σε επιχειρήσεις Ελληνικών συμφερόντων στη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας. Επέστρεψε όμως, τού ήταν δυσβάσταχτο να ζει μακριά από το χωριό με τις 100 πηγές και το σκηνικό με τις παραμυθένιες, αμέτρητες κερασιές. Αφού γύρισε όλο τον κόσμο, ήρθε στη ρίζα του.
Γύρισε στο χωριουδάκι του και έκανε θαύματα! Έφυγε παιδί να βρει την τύχη του και επέστρεψε με όσα κέρδισε, που τα αφιέρωσε στον τόπο του. Το Γερακάρι απέκτησε Πρότυπη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων, ξενοδοχείο, εκκλησία, εστιατόριο, καφενείο, σούπερ μάρκετ, παιδότοπους, ασθενοφόρο. Το χωριό ζωντάνεψε, οι νέοι άνθρωποι επέστρεψαν και πιάσανε δουλειά και ερωτεύτηκαν ξανά στην πλατεία του χωριού και κάνανε παιδιά! Αυτό νομίζω ήταν το μοναδικό του κίνητρο, να ακούσει γέλια παιδιών να αντηχούν στα δρομάκια του χωριού, να δώσει ελπίδα και όνειρα μέσα από τα μάτια των μικρών παιδιών και στους μεγαλύτερους, που είχαν απομείνει.
Στο χωριό υπάρχουν 100 πηγές που σύμφωνα με τον μύθο είναι 101,η τελευταία είναι η πηγή της νεότητας και του Αθάνατου νερού, πολλοί την ψάχνουν και εμείς μαζί τους.
Μπαίνουμε λοιπόν στο αυτοκίνητο για να κατευθυνθούμε στο «Γιους Κάμπο». Η βροχή κρατούσε τον συγκεκριμένο ρυθμό της από την αρχή της ημέρας, εκείνον τον αργό, ευλογημένο ρυθμό που νιώθεις ότι μόνο καλό κάνει στην Αμάρια Γη, μία γη που είναι τόσο γόνιμη όσο μία κοπελιά στην πρώτη της νιότη.
Κοιτάζοντας έξω από το αυτοκίνητο σε όλη τη διαδρομή, αναρωτιέμαι πως είναι δυνατόν σε αυτόν τον τόπο να υπάρχουν τόσα πολλά χόρτα και βότανα, καθώς και λουλούδια ενδημικά που δεν τα συναντάς σε κανένα άλλο μέρος της γης. Ζήτησα να σταματήσουμε, κατέβηκα από το αυτοκίνητο σε ένα τυχαίο σημείο και αυτό που συνειδητοποίησα είναι ότι πατάω πάνω σε ένα πλήρες γεύμα. Δεν άνοιξα το οπτικό μου πεδίο, επίτηδες. Το περιόρισα στα 4-5 τ.μ.: λαγουδόχορτο, γαλατσίδα, ραδίκιο, μάραθο, αγριόπρασο, ζοχούς, καυκαλήθρες, κουτσουνάδα και ρίγανη! Έπρεπε να αντισταθώ! Δεν έπρεπε να αρχίσω να μαζεύω χόρτα! Είχα άλλο σκοπό σήμερα που πήρα τα βουνά και το όνομα του είναι ξακουστό στα πέρατα του κόσμου «Κρητική Τουλίπα» τον λένε τον σκοπό μου και ήμουν τόσο κοντά της, που σχεδόν την αισθανόμουν
Η κόκκινη τουλίπα της Κρήτης (Tulipa doerfleri) είναι ενδημικό είδος τουλίπας που βρίσκουμε αποκλειστικά στο μικρό οροπέδιο του Γιούς Κάμπου, στο Αμάρι Ρεθύμνου. Το είδος έχει χαρακτηριστεί ως «κινδυνεύον» και έχει διακηρυχτεί ως προστατευόμενο με προεδρικό διάταγμα από το 1981.
Τι πλούσιος κάμπος, πόσα είδη ζουν και αναπτύσσονται στο χώμα του, τι πρόσφορο έδαφος για την τουλίπα που φέρνει επισκέπτες από όλο τον πλανήτη κάθε χρόνο τέτοια εποχή για να την δουν να ανοίγει τα κατακόκκινα πέταλα της και να λιάζεται στον Κρητικό ήλιο, σαν άλλη Ηώ.
Το όνομα του, « Γιούς Κάμπος», σημαίνει ο κάμπος της Ηούς. Στην Ελληνική Μυθολογία ήταν η θεότητα και η προσωποποίηση της αυγής, κόρη του Τιτάνα Υπερίωνα και της Τιτανίδας Θείας, και αδελφή του Ήλιου, του οποίου προηγείται κάθε μέρα στο ουράνιο ταξίδι του, και της Σελήνης.
Κατά την Ελληνική Μυθολογία η Ηώ άνοιγε καθημερινά την μέρα και τον δρόμο με τα ρόδινα χέρια της για να έρθει ο ήλιος στη «Θύρα της Ανατολής». Έπειτα φορούσε στεφάνι με άνθη που την εφοδίαζαν τα πουλιά και με το πέπλο της ανέβαινε στο άρμα της ρίχνοντας άνθη και με υδρίες σκορπούσε ροδόσταμο στη Γη, τη πρωινή δροσιά δηλαδή, της οποίας δροσιάς οι σταγόνες άστραφταν σαν διαμάντια στις πρώτες ακτίνες του Ήλιου που την ακολουθούσε.
Αυτό ήταν το καθημερινό έργο της πανέμορφης αυτής θεότητας που εξύμνησαν αρχαίοι Έλληνες ποιητές, που με τόσο θαυμασμό την περιέγραψαν.
Στον κάμπο της Ηούς συναντήσαμε και την «Ορχιδέα Ιτάλικα ή ανθρωπόμορφο», την «Ορχιδέα provincialis ή επαρχιακή», ανεμώνες, λουλούδια εντελώς άγνωστα και σπάνια, καθώς και την «Ίριδα την Κρητικιά». Συναντήσαμε επίσης, περιπατητές και διαβατάρηδες, βοτανολόγους και επιστήμονες, φωτογράφους και όλοι αυτοί είχαν ζωγραφισμένη στο πρόσωπο την εικόνα της ευτυχίας.
Η βροχή συνέχιζε να πέφτει με τον ευλογημένο ρυθμό της και εμείς ούτε που είχαμε καταλάβει πως είχαμε βραχεί. Ένιωσα μία στιγμή την προτροπή της ενήλικης Εύας να μπούμε στο αυτοκίνητο γιατί θα κρυώσουμε, αλλά το παιδί μίλησε μέσα μου και είπε ότι δεν μπορεί να αρρωστήσεις από το ροδόσταμο της Ηούς.
Για αυτή την εκδρομή ηθικός αυτουργός και ξεναγός μου, ήταν ο συνεχιστής του έργου του Καπετάν-Γιάννη, ο γιος του, Βαγγέλης Γενεράλης. Ένας άνθρωπος με όραμα και αγάπη για τον τόπο του, ένας άνθρωπος που πιστεύει ότι η συλλογικότητα είναι αυτό που θα μας οδηγήσει στην ευημερία. Νέος και οραματιστής, ετοιμάζει μία μεγάλη καλλιέργεια βοτάνων σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο. Μαλοτήρα, ρίγανη και έρωντα ετοιμάζεται να φυτέψει σε ένα χωράφι ,που νομίζεις λόγω της θέσης του, ότι είναι ο φύλακας του τόπου. Πήρα την υπόσχεση να είμαι εκεί σε όλες της φάσεις, από το φύτεμα, μέχρι την ανάπτυξη και τη συγκομιδή των ιαματικών φυτών. Να γεμίζω τη ψυχή μου εικόνες και μυρωδιές, που θα τις μετατρέπω σε αράδες και φωτογραφίες και θα τις φυσώ προς το μέρος σας, έτσι ώστε να έχετε και εσείς την ευκαιρία να βιώνεται μια στιγμή τον «Παράδεισο».
Όλα αυτά βέβαια και οι τόσες μεγάλες ποσότητες οξυγόνου και δράσης μας άνοιξαν την όρεξη. Περάσαμε και ξεναγηθήκαμε από το ξενοδοχείο Alexander Hotel και εκεί ανακάλυψα το «τυροκομείο» της οικογένειας, ένας χώρος που φτιάχνουν τυριά για ιδία χρήση και για την τροφοδότηση της ταβέρνας «Αψίδα». Τι νόστιμη γραβιέρα, αληθινή γεύση χωριού. Η ταβέρνα είναι μέρος της ανάπτυξης του τόπου. Ό,τι δεν παράγουν μόνοι τους, το προμηθεύονται από την ευρύτερη περιοχή, από μικρούς παραγωγούς, που με αγάπη και φροντίδα παράγουν, για να καταλήξει στο πιάτο μας η αγνότητα και η γεύση της ενδοχώρας της Κρήτης. Δοκιμάσαμε πεντανόστιμα πιάτα, αλλά πως θα γινόταν να είναι διαφορετικά; Άριστη πρώτη ύλη! Κρεατικά, λαχανικά, αρτοποιήματα, μέλι, τυριά, κρασί, ρακή, ελιές, αγριόχορτα, όλα από την Αμαριώτικη Γη!
Φεύγοντας από το χωριό στάθηκα σε μία πηγή, η βροχή είχε σταματήσει, ήπια νόστιμο νερό με λαχτάρα, να ξεδιψάσω! Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα ότι ίσως είναι αυτή η πηγή της νιότης και της αθανασίας! Γέλασα μόνη μου δυνατά, σχεδόν κινηματογραφικά.
Μα τι λέω ;
Ο τόπος είναι η πηγή της αθανασίας, ο τρόπος ζωής, τα σέπαλα της Κρητικής τουλίπας, το ροδόσταμο της Ηούς, η μαλοτήρα, η ρίγανη και ο έρωντας, η ανθρωπιά , το νόστιμο τυρί, το όραμα, το όνειρο, οι «Γερακάρηδες» και η τσικουδιά, η Ηώ πάνω στο άρμα της να ανοίγει καθημερινά τη «θύρα της Ανατολής», τα παιδιά που ξαναγέμισαν την άδεια πλατεία του χωριού.
Και ο Καπετάν-Γιάννης, που χρειάστηκε να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο για να αποδείξει στον εαυτό του, ότι δεν υπάρχει πιο γλυκός τόπος από τον τόπο που τον ανέθρεψε ,βρήκε και αυτός την 101η πηγή, την πηγή της νιότης και της αθανασίας, το ίδιο το χωριό του!
Αν σας βγάλει ο δρόμος στο Γερακάρι , κλείστε τα μάτια και ακούστε το κελάρισμα του νερού, νιώστε την αθανασία μέσα από μία βαθιά ανάσα κάτω από τις ανθισμένες κερασιές. Και αν δεν βρεθείτε θα φροντίζω εγώ να σας δίνω ανάσες αθανασίας!
Συνεχίζεται…
