Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν. Αν θέλετε να αντιμετωπίσετε τα γιορτινά τραπέζια με σιγουριά αποφύγετε τα ωμά οστρακοειδή, προτιμήστε το καλοψημένο κρέας και πείτε οπωσδήποτε όχι σε προϊόντα από απαστερίωτο γάλα, σύμφωνα με μια έρευνα για τρόφιμα ύποπτα για δηλητηριάσεις.

Τροφικές δηλητηριάσεις, σοβαρές ή πιο απλές γαστρεντερίτιδες ακόμη και θάνατοι από μολυσμένα με παθογόνους οργανισμούς τρόφιμα συμβαίνουν μεν στις ΗΠΑ, όπως μας πληροφορούν τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύουν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ αλλά παρόμοια προβλήματα υπάρχουν παντού.

Οπότε αν προσπαθείτε πραγματικά να αποφύγετε την πιθανότητα τροφικής δηλητηρίασης κατά την εορταστική περίοδο και θέλετε να ξέρετε τι πρέπει να αποφύγετε, συνεχίστε το διάβασμα. Σύμφωνα με μεγάλη έρευνα των CDC τα πιο επικίνδυνα τρόφιμα είναι τα εξής:

Φύτρες

Τις φοβάστε; Καλά κάνετε. Στην Ευρώπη, η επιδημία αιμορραγικής γαστρεντερίτιδας του 2011, η οποία στοίχισε 50 ζωές σε 16 χώρες, προήλθε από E. Coli που βρέθηκε σε φύτρες φασολιών βιολογικής καλλιέργειας στη Γερμανία (σημειώστε ότι οι Γερμανοί βάζουν φύτρες σχεδόν παντού). Σύμφωνα με το CDC, όμως, κρούσματα που οφείλονται σε μολυσμένες φύτρες παρουσιάζονται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες.

 «Οι φύτρες καλλιεργούνται σε νερό και τα βακτήρια αγαπούν το νερό», επισημαίνει η Σάντρα Εσκιν, διευθύντρια ασφάλειας τροφίμων στην οργάνωση «The Pew Charitable Trusts». Επίσης, οργανισμοί όπως οι σαλμονέλα, λιστερία και E. coli αγαπούν το θρεπτικό περιβάλλον των σπόρων, οπότε εγκαθίστανται με μεγάλη ευχαρίστηση εκεί.

Ωμά στρείδια

Τα στρείδια, όπως και τα περισσότερα οστρακοειδή, τρέφονται φιλτράροντας μεγάλες ποσότητες νερού. Ετσι μεταξύ άλλων συσσωρεύουν στο σώμα τους και βακτήρια βίμπριο, μερικά από τα οποία μπορεί να είναι επικίνδυνα. Οι περισσότεροι πάσχοντες εμφανίζουν ναυτία, πονοκεφάλους και ρίγη ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις η λοίμωξη από V. vulnificus μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ηπατικά προβλήματα, διαβήτη ή πεσμένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Η θερμική επεξεργασία (παστερίωση) και γενικά το μαγείρεμα των στρειδιών καταστρέφει τα βακτηρίδια αλλά αν τα προτιμάτε ωμά καλό είναι να είστε σίγουροι ότι προέρχονται από κρύα νερά, γιατί το βίμπριο πολλαπλασιάζεται σε ζεστά νερά.

Απαστερίωτο γάλα

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το φρέσκο ακατέργαστο γάλα είναι ωφέλιμο και βοηθάει στα πάντα, από το άσθμα μέχρι τις αλλεργίες. Πρόκειται όμως για αξιώσεις που μέχρι στιγμής δεν έχουν τεκμηριωθεί. Η Σάντρα Εσκιν μάς υπενθυμίζει τον απλό λόγο για τον οποίο ξεκίνησε η παστερίωση του γάλακτος: «σκοτώνει τους παθογόνους οργανισμούς που κάνουν τους ανθρώπους να αρρωσταίνουν».

Ακόμα και υγιή ζώα που εκτρέφονται σε υγιεινές συνθήκες μπορεί να μεταφέρουν μικρόβια, όπως δείχνουν τα στοιχεία της Αμερικανικής Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας, και το απαστερίωτο γάλα είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα τρόφιμα: «Αν και μόνο το 4% των γαλακτοκομικών προϊόντων που καταναλώνονται στις ΗΠΑ είναι μη παστεριωμένα, περισσότερες από τις μισές επιδημίες  που έχουν προκληθεί από γαλακτοκομικά προϊόντα, συνδέονται με προϊόντα από μη παστεριωμένο νωπό γάλα», σύμφωνα με έρευνα του 2006-2007 που δημοσιεύεται στο Foodsafety.gov.

Κιμάς από βοδινό κρέας και κοτόπουλο

Βακτήρια όπως το Ε. Coli ζουν σε έντερα βοοειδών και μπορούν να μολύνουν ολόκληρο το κρέας κατά τη σφαγή. Το αλεσμένο κρέας, ειδικά, είναι αιτία εξάπλωσης του προβλήματος, καθώς αναμειγνύονται μέρη κρέατος από πολλά διαφορετικά ζώα. Οι επιδημίες από κοτόπουλα συχνά οφείλονται σε σαλμονέλα, η οποία μεταφέρεται στο σφαγείο από ζωντανά πτηνά. Τα κρέατα, λοιπόν, αποτελούν μια κατηγορία από μόνα τους στον τομέα των τροφικών δηλητηριάσεων.

Σύμφωνα με το Risky Meat Report, μια έρευνα που συσχέτισε 1.700 επιδημίες  κατά τη διάρκεια 12 ετών για να εντοπίσει ποια τρόφιμα είναι πιο επικίνδυνα, διαπιστώθηκε ότι ο κιμάς από βοδινό και κοτόπουλο βρίσκεται στην κορυφή της λίστας.

Τα προβλήματα με το κρέας και τα πουλερικά μπορούν να επιδεινωθούν από τα αντιβιοτικά, προειδοποιεί ο Μπρους Γ. Λι, αναπληρωτής καθηγητής διεθνούς υγείας στο «Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health». «Παρατηρούμε στις φάρμες ζώων βαριά χρήση αντιβιοτικών, και αυτό δεν πρόκειται να αποτρέψει τη μόλυνση ή τις τροφικές ασθένειες», λέει ενώ τονίζει επίσης ότι «δεν είναι λύση να παίρνουν οι άνθρωποι αντιβιοτικά όποτε δεν αισθάνονται καλά λόγω τροφικής δηλητηρίασης. Οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι σε περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας δεν πρόκειται  να ωφεληθούν πραγματικά από μια θεραπεία με αντιβιοτικά».

Στην πραγματικότητα, σημειώνει ο Λι, η υπερβολική λήψη αντιβιοτικών -τόσο από ανθρώπους όσο και από ζώα- μπορεί να χειροτερέψει το πρόβλημα, ενθαρρύνοντας τα στελέχη παθογόνων οργανισμών που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και απειλεί ακόμη περισσότερο την ασφάλεια της διατροφικής αλυσίδας.

Πόσο σοβαρά πρέπει να ανησυχούμε τελικά;  Ο Μπεν Τσάπμαν, ειδικός στην ασφάλεια τροφίμων του NC State University, λέει ότι η στάση των ανθρώπων απέναντι στους κινδύνους τροφικής δηλητηρίασης ποικίλλει ανάλογα με τις προσωπικές εμπειρίες του καθενός: «Αν επί 20 χρόνια τρώω το φιλέτο μου μισοψημένο και δεν έχω αρρωστήσει ποτέ, νιώθω άνετα με αυτό. Μπορείς να μου μιλήσεις για τον κίνδυνο αλλά δεν τον συνειδητοποιώ. Από την άλλη πλευρά, γνωρίζω ανθρώπους που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα από διατροφικές μολύνσεις και βλέπουν τα πράγματα εντελώς διαφορετικά», λέει.

Στις πρώτες γραμμές της μάχης για την ασφάλεια των τροφίμων, υπάρχουν όμως νέα όπλα που βοηθούν ακόμα και προληπτικά. Η κτηνίατρος και ο βιοϊατρικός επιστήμονας Κάριν Χέλτσερ είναι ενθουσιασμένη με τις απίστευτες πληροφορίες που δίνει η αλληλούχιση γονιδιωμάτων: «Ετσι είναι πολύ πιο εύκολο να απομονώσουμε τα βακτήρια και να είμαστε σίγουροι ότι είναι στενά συνδεδεμένα και προέρχονται από την ίδια πηγή», λέει, τονίζοντας ότι «Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν αναγνωριστεί πολύ περισσότερα κρούσματα … Ας ελπίσουμε ότι θα μπορούν επίσης να τα ανιχνεύονται πιο γρήγορα και πριν να αρρωστήσουν περισσότερους ανθρώπους».

*Διαβάστε εδώ: Μπορεί το φαγητό να μας αρρωστήσει; Ναι λένε οι έρευνες