Απόδραση στον κήπο
Απόδραση. Αυτή είναι η λέξη. Απόδραση από την καθημερινότητα, από την πίεση, από το στρες, από τη ρουτίνα.
Μα στον κήπο; Ακόμα και στο μπαλκόνι. Κι όμως αυτή είναι η ανάγκη και η προσδοκία, ειδικά σε ένα αστικό περιβάλλον.
Πώς μπορεί ο σημερινός άνθρωπος να επιβιώσει στους σύγχρονους ρυθμούς της πόλης;
«Η ενασχόληση με τη γη είναι μια δοκιμασμένη λύση που αιώνες τώρα δουλεύει ψυχοθεραπευτικά για τον άνθρωπο. Η γείωση που του προσφέρει η επαφή με τη φύση είναι βασικός παράγοντας για να επαναπροσδιοριστούμε ξανά, να πάρουμε βαθιές ανάσες, να δούμε τα χρώματα πιο έντονα, να μυρίσουμε όλες τις νότες των αρωμάτων που είναι γύρω μας και να ρίξουμε σε χαμηλά επίπεδα την ένταση και τη πίεση της καθημερινότητάς μας», λέει ο Μάριος Γκρόγκος, σχεδιαστής εξωτερικών χώρων και συνιδρυτής της εταιρείας Greenplus.
Οι πελάτες που τον προσεγγίζουν «ψάχνουν μια απόδραση». Θέλουν να δημιουργήσουν έναν χώρο που θα μπορεί να τους «γεμίζει» τον ελεύθερο χρόνο και που θα τους προσφέρει ηρεμία και χαλάρωση. «Έναν μικρόκοσμο για να ξεφύγουν από τη ρουτίνα. Αυτόν που θα καλύπτει τα κενά που έχουν στην καθημερινότητά τους. Καθώς δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να φύγουν μια εκδρομή το Σαββατοκύριακο», σημειώνει.
Το ενδιαφέρον είναι ότι όλα τα παραπάνω τα ζητούν ακόμα και αν πρόκειται για ένα μπαλκόνι. Για το τελευταίο μάλιστα «είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν περισσότερα χρήματα – αναλογικά – από έναν κήπο», σημειώνει ο ίδιος.
Η σχεδίαση ενός κήπου, ενός μπαλκονιού ή ενός δώματος, τη σημερινή εποχή, «αφουγκράζεται πολύ τη ψυχική ισορροπία του ανθρώπου», εξηγεί. «Μικρές πράσινες οάσεις δημιουργούνται με βάση τη συμβίωση ενός φυσικού τοπίου, στο οποίο έχει σταματήσει ο χρόνος. Η άμεση επαφή με τα φυτά επανεκκινεί τις αισθήσεις μας και τις βάζει σε μια όμορφη διαλειτουργικότητα με τις υπόλοιπες».
Αυτός είναι ο στόχος.
Η προσέγγιση για τον σχεδιασμό ξεκινάει με μια προσωπική αφήγηση του πελάτη και κατ’ επέκταση, της οικογένειάς του, στον σχεδιαστή. Μια αφήγηση επικοινωνίας, που προσφέρει νοήματα και μια καλή αφετηρία για πειραματισμό μεταξύ φύσης και ανθρώπου. «Πριν πάω σ’ έναν χώρο, περπατάω στη γύρω περιοχή. Θέλω να δω τι κήπους έχει, να μπω στην νοοτροπία της. Θέλω να σκεφθώ αυτό που ταιριάζει στο φυσικό τοπίο, να παρατηρήσω τη χλωρίδα της περιοχής», λέει ο Μάριος Γκρόγκος.
Στη συνάντηση με τον πελάτη «κάνουμε μια ακτινογραφία» της διάθεσης και της προσωπικότητάς του. «Θέλω να καταλάβω ποια θα είναι η χρήση του κήπου που θα σχεδιάσω». Γι’ αυτό «μιλάω και με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Θέλω να μάθω τι τους θυμίζει τα παιδικά τους χρόνια, αν υπάρχει κάτι με το οποίο συνδέονται συναισθηματικά».
Σε αυτό το στάδιο γίνονται επίσης πρακτικές ερωτήσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν και με το τι προτιμούν, τα χρώματα που τους αρέσουν, αλλά και πιθανές αλλεργίες.
Όπως και αυτή: «Θέλετε να ζείτε τον κήπο σας, να είναι προέκταση του σπιτιού σας ή να τον φωτογραφίζετε;». Υπάρχουν κήποι που τους ζεις και κήποι που είναι για «βιτρίνα».
Το τελευταίο, ακόμα και αν ξενίζει στο άκουσμα, ουσιαστικά αποτυπώνει μια από τις μεγαλύτερες τάσεις της εποχής μας: το Instagram. Ειδικά όταν πρόκειται για επαγγελματικό χώρο, όπως ένα ξενοδοχείο.
Το κυρίαρχο όμως στοιχείο είναι οι κήποι που γίνονται προέκταση του σπιτιού, οι κήποι που τους ζούμε, οι κήποι που προκαλούν χαρά και ευφορία. Κήποι που δεν είναι στημένοι, αλλά αυτοί που έχουν ελεύθερη κόμη στα φυτά. Μια «ελεγχόμενη, άναρχη κατάσταση», αναφέρει.
Με αυτό το κριτήριο επιλέγονται τα φυτά. Καθώς θα πρέπει να έχουν ομοιογένεια στα είδη και τις χρωματικές παλέτες.
Ένα ακόμα ζητούμενο είναι ο κήπος να μην «κουράσει» με τα χρόνια, γιατί τα φυτά δεν προσαρμόστηκαν ή έχουν κακή εικόνα ανάπτυξης.
Στον σχεδιασμό «δημιουργείς ροές, μια ψευδαίσθηση πως τα πράγματα κινούνται συνέχεια, πράσινες μικρές εκπλήξεις που κερδίζουν τη γρήγορη εστίαση του ματιού αλλά και μια αρμονική ενσωμάτωση υλικών στον χώρο που οδηγούν στην γρήγορη εξοικείωση. Αλλά και η χρήση μεσογειακών φυτών, τα οποία θυμίζουν πολύ τις ρίζες μας και μας φέρνουν αναμνήσεις από τα καλοκαίρια μας, με αρώματα αλλά και χρώματα που συνοδεύουν και βοηθούν στον επαναπροσδιορισμό μας στην ουσία της ζωής».
Η εναλλαγή των χρωμάτων στα άνθη, «με απαλή μετάβαση, η δημιουργία ομάδων φυτών με κλιμακωτή φύτευση στον χώρο, η ιδιωτικότητα μα και ταυτόχρονα ανοιχτή ματιά προς τον ορίζοντα, αλλά και η φύτευση φυτών του αγρού που προσφέρουν κίνηση και ροή, σπάζοντας τη μονοτονία του χώρου, αφήνουν μια καθολική επιρροή της ηρεμίας, της αρμονίας, της ισορροπίας, αλλά και της έμπνευσης στον άνθρωπο που θα επισκεφτεί έναν τέτοιο κήπο», περιγράφει ο σχεδιαστής εξωτερικών χώρων και συνιδρυτής της εταιρείας Greenplus.
Ο άνθρωπος χτίζει με αυτόν τον τρόπο μια ιδιαίτερη σχέση με τη φύση, με τα λουλούδια, διώχνει την αρνητική επίδραση της ημέρας και εμπλουτίζει τον ψυχισμό του με ενέργεια προερχόμενη από την άμεση επαφή μαζί τους.
Γιατί ζητούμενο για τον σχεδιασμό και την επιλογή της χλωρίδας είναι το αισθητικά άρτιο αποτέλεσμα, αλλά και η δημιουργία ενός μικροκλίματος στον κήπο - ώστε να δίνει μια πιο δροσερή αίσθηση το καλοκαίρι, αλλά και να λειτουργήσει σαν διαδοχικό «παζλ» και ασπίδα στις ασθένειες των φυτών.
Η σχεδίαση στηρίζεται στον απόλυτο σεβασμό του περιβάλλοντος, με επίδραση του κήπου στο τώρα αλλά και στο μέλλον. Η συνέχεια του γύρω φυσικού τοπίου στον χώρο είναι ένα μεγάλο στοίχημα κατά τον σχεδιασμό του. «Οι υπερβολές του παρελθόντος στη κατασκευή ενός περιβάλλοντος χώρου έχουν εξαφανιστεί ευτυχώς», σχολιάζει.
Το 2022 η Greenplus βραβεύτηκε ανάμεσα σε 478 συμμετοχές, σε παγκόσμιο επίπεδο, με τον τίτλο Bronze winner στη κατηγορία «Landscaping» από τον οργανισμό Architecture & Design Community. «Το έργο μας "The 80 office building", (Μιχαλακοπούλου 80, Αθήνα), απέσπασε την τιμητική διάκριση για το έτος 2022», σημειώνει ο Μάριος Γκρόγκος.
«Ο σχεδιασμός του περιβάλλοντος χώρου βασίστηκε στην έννοια της αφαίρεσης, θέλοντας να δώσει μια έντονη αντίθεση με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του κτιρίου», περιγράφει. «Η ιδέα μιας μικρής αναπαράστασης της φύσης στο κέντρο της πόλης ήταν βασική αρχή. Η μεσογειακή χλωρίδα αγκάλιασε το κτίριο και έδωσε μια αίσθηση κίνησης στον αυστηρά γεωμετρικό του χαρακτήρα. Τα αγρωστώδη φυτά, σε συνδυασμό με τα αρωματικά, δημιούργησαν ένα μικρό οικοσύστημα στο γεμάτο ρύπανση κέντρο της πόλης. Τα δέντρα που επιλέχθηκαν κατά τον σχεδιασμό του περιβάλλοντα χώρου είχαν βασικό κριτήριο να μην καλύπτουν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του κτιρίου και με την ανάπτυξή τους να δημιουργούν μικρές περιοχές σκιάς για τους περαστικούς».
Το όραμα: «Μια μικρή πράσινη όαση»
Γιατί εν τέλει, όλοι θέλουν να δημιουργήσουν μια ψευδαίσθηση.