Να μυρίσω τα δάχτυλά μου;
Τόκιο 2012, καλοκαίρι, νύχτα, η ώρα είναι πια περασμένες δύο και ο Gino Celletti - ίσως ο πιο φημισμένος Ιταλός γευσιγνώστης ελαιολάδων και panel leader, μετά από μια πολύ κοπιαστική μέρα κοιμάται βαθιά. Το κινητό του αρχίζει να κουδουνίζει μέσα στη νύχτα, ξυπνάει και απαντά μισοκοιμισμένος στον αξιωματικό Antonio Salta, προϊστάμενο στο Μπάρι της περίφημης Ιταλικής Αστυνομίας Ελέγχου Τροφίμων NAS. Ο Salta του ζητάει συγγνώμη για την ενόχληση. Δεν ήξερε ότι του τηλεφωνούσε στο Τόκιο. Λογικό. Αλλά ο Gino Celletti είναι ο τεχνικός του σύμβουλος και εκείνος όταν έχει θέμα πρέπει να τον συμβουλευτεί!
- Είναι κάτι σοβαρό, Αntonio ;
- Kύριε Celletti είμαστε σε μια μεγάλη αποθήκη έξω από το Μπάρι και έχουμε ανοίξει τρεις 20τονες δεξαμενές που γράφουν “Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο”. Έχω δοκιμάσει και από τις τρεις δεξαμενές αλλά δεν καταλαβαίνω καμιά γεύση ελαιολάδου, έχουν όλα φρουτώδες μηδέν. Τι λέτε να κάνουμε; Έχω πρόβλημα.
- Κoίτα Antonio, άσε με να σκεφτώ, είμαι και μέσα στον ύπνο μου ακόμα... Ααα, Αntonio μήπως είσαι κρυωμένος και δεν έχεις όσφρηση;
- Kύριε Celleti δεν το ξέρω, ίσως είμαι λίγο κρυωμένος ακόμα.
- Antonio, πρέπει να σιγουρευτούμε γι' αυτό, άκουσε με λίγο… άνοιξε το πουκάμισο και βάλε τα δάκτυλα σου κάτω από την μασχάλη σου και κλείσ' την καλά.
- ΟΚ.
- Πες μου τώρα Antonio, μύρισε τα δάκτυλά σου, σου μυρίζουν κάτι;
- Πφφφ! Ναι μυρίζουν, ναι!
- Αntonio, άκου, ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΚΡΥΩΜΕΝΟΣ, άρα έχεις όσφρηση! Μμμμ, οι δεξαμενές πρέπει μάλλον να έχουν σπορέλαιο η φουντουκέλαιο, πάρε αμέσως δείγματα και στείλε τα για επείγουσα ανάλυση στα εργαστήριά μας. Πάρε με πάλι αύριο να μου πεις.
Ο διάλογος αυτός είναι πραγματικός, γραμμένος με ακρίβεια, όπως τον διηγήθηκε ο ίδιος ο Celletti και μου τον μετέφερε ο Άγγλος φίλος μου Johnny, γευσιγνώστης ελαιολάδων της Slow Food, κάτοικος Ιταλίας εδώ και 32 χρόνια. Με αυτόν τον διάλογο βρήκα την ευκαιρία να γράψω δυο λόγια για την NAS, την Ιταλική Αστυνομία Τροφίμων. Ο Antonio Salta είναι ένας από τους 20 αστυνομικούς - γευσιγνώστες ελαιολάδων της NAS που εκπαιδεύτηκαν από την UNAPROL, την ένωση 700.000 ελαιοπαραγωγών και ελαιοτριβέων με σκοπό τον εντοπισμό κρουσμάτων νοθείας ή υποβαθμισμένων παρτίδων εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου. Η UNAPROL βλέπετε, έχει πιστοποιήσει δικό της πάνελ γευσιγνωστών με επικεφαλής panel leader έναν επίσης διάσημο στον χώρο Ιταλό γευσιγνώστη, τον Giulio Scatollini, είναι όλοι τους δηλαδή ένας κι ένας από τον παγκόσμιο χώρο του ελαιόλαδου.
Ναι, απ΄τον καημό μου τα γράφω όλα αυτά. Ζηλεύω. Πολύ. Την υποδομή, την οργάνωση, την κουλτούρα, την έλλειψη κόμπλεξ, τον τρόπο που δουλεύουν πάνω στο ελαιόλαδο ώστε να μην το αφήσουν να πέσει χαμηλά. Λέτε και εμείς μετά από -ήντα χρόνια να τα έχουμε καταφέρει έτσι; Να έχουμε πιστοποιημένους γευσιγνώστες αστυνομικούς οι οποίοι θα μπορούν να κυνηγάνε τις νοθείες και τα βρωμόλαδα; Οι οποίοι θα ελέγχουν με την μύτη, εκεί επί τόπου φορτία για νοθευμένα με φτηνό τούρκικο φουντουκέλαιο ή άχρηστα, καμένα στα ελαιοτριβεία ελαιόλαδα που τα βαφτίζουν “εξαιρετικά παρθένα”; Iσως, τι να πω, ίσως εδώ η ελπίδα να πεθάνει τελευταία.
Αυτή λοιπόν την πραγματική ιστορία μου την έλεγε ο φίλος μου ο Johnny μέσα στο πουλμανάκι επιστρέφοντας από διάφορα “καλά”, επιλεγμένα ελαιοτριβεία της Κρήτης που επισκεφτήκαμε τις τέσσερις μέρες που κάτσαμε εκεί. Κάναμε πολλές δοκιμές δειγμάτων από κρητικά ελαιόλαδα που είχαμε την ευκαιρία να μας φέρουν στο Ηράκλειο από τα Χανιά, το Κολυμπάρι, τον Άγιο Νικόλαο και άλλα μέρη. Η διεθνής ομάδα των “Varietals”, που έχει αυτο-οργανωθεί από φίλους του Ποιοτικού Εξαιρετικού Παρθένου Ελαιόλαδου, ολοκλήρωσε το ταξίδι της στην Κρήτη από όπου βγήκανε πολλά συμπεράσματα αλλά γεννήθηκαν φοβάμαι και πολλά περισσότερα ερωτηματικά για το σημερινό επίπεδο του κρητικού ελαιόλαδου.
Σε άλλο σημείωμα θα γράψω αναλυτικά για τις εντυπώσεις μας σχετικά με την σημερινή κατάσταση αλλά και το μέλλον του τεράστιου κρητικού ελαιώνα με τα 35 εκατομμύρια δέντρα και τι δέον γενέσθαι για να ανέβει η ποιότητα του κρητικού ελαιόλαδου. Πόσο μπορεί να ανέβει η ποιότητα του; Πολύ … αλλά υπάρχει μεγάλη απόσταση να διανυθεί και η οποία μεγαλώνει από τις νοοτροπίες και προκαταλήψεις που υπάρχουν ακόμα. Αυτή την στροφή προς στην ποιότητα την έχει πρώτα ανάγκη ο ίδιος ο αγροτικός κόσμος που υποφέρει με τα 2 ευρώ το κιλό και αν δεν αλλάξουμε ρότα το παιχνίδι θα χαθεί σιγά-σιγά. Δεν μας σώζουν ούτε οι Κινέζοι ούτε οι Βούλγαροι Προέδροι, όσα χρόνια και αν ραβδίζουν τις ελιές μας, όσα μπουκάλια λάδι και να τους στέλνουμε δώρο στο αεροδρόμιο. Χρειάζεται ένα σχέδιο εθνικής πολιτικής για το Ελαιόλαδο, με συγκεκριμένους στόχους, χωρίς ευχολόγια και ωραιοποιήσεις, χωρίς επιρροές από τα γνωστά κέντρα. Δηλαδή, ένα σχέδιο οργανωμένο από μια εταιρεία συμβούλων από το εξωτερικό.
Αν θέλουμε να δούμε προκοπή. Αλλιώς θα μείνουμε στο kerasma.