Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Η σωστή χρήση νερού πρέπει να είναι βασική αρχή σε χώρες όπου η καλοκαιρινή ξηρασία μπορεί να κρατήσει πάνω απο τέσσερις μήνες. Ακόμα περισσότερο σε περιοχές όπου το κόστος του νερού συνεχώς θα αυξάνεται ενώ η διαθεσιμότητά του θα ελαττώνεται, όπως αναφέρεται και στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Μεσογειακής Κηπουρικής.

Ακολουθεί το πρώτο μέρος με συμβουλές σύμφωνες με τις αρχές του συλλόγου, για να περιορίσετε την κατανάλωση νερού στον κήπο σας.

Καταργήστε το γκαζόν. Τα γκαζόν ευθύνονται για την υψηλότερη κατανάλωση νερού στον κήπο.
Έχει υπολογιστεί ότι για να διατηρηθεί ένα γκαζόν πράσινο και ζωηρό σε μεσογειακό κλίμα απαιτούνται περίπου 1.000 λίτρα νερό κατά τετραγωνικό μέτρο κάθε καλοκαίρι. Το γκαζόν μπορείτε να το αντικαταστήσετε με πλακόστρωτο ή χαλίκι. Και τα δύο ταιριάζουν σε μεσογειακούς κήπους και συγχρόνως παρέχουν μια στεγνή επιφάνεια ως καθιστικό ή και "τραπεζαρία" για τις χειμωνιάτικες λιακάδες. Άλλη εναλλακτική λύση είναι το λιβάδι με άγρια βλάστηση – γεμάτο πολύχρωμα τοπικά εποχιακά λουλούδια από φθινόπωρο μέχρι χειμώνα και μετά, καθαρισμένο τελείως απ’ τα ξερά, λείο και γυμνό, να ξεκουράζει το μάτι το καλοκαίρι. Στη θέση του γκαζόν μπορεί επίσης να φυτευτεί ένα "χαλί" εδαφοκάλυψης με χαμηλά έρποντα φυτά όπως το Dichondra repens, το Phyla nodiflora ή μερικά είδη Achillea. Πρέπει βέβαια να έχετε υπόψη σας ότι αυτά θα χρειάζονται λίγο πότισμα, ότι μερικά από αυτά δεν αντέχουν το πάτημα και σίγουρα δε θα είναι στις μεγάλες ομορφιές τους το κατακαλόκαιρο. Αν δεν σας κάνει καρδιά να καταργήσετε τελείως το γκαζόν σας, τουλάχιστον μπορείτε να περιορίσετε την επιφάνειά του.

Διαλέξτε φυτά ιθαγενή της περιοχής σας ή άλλων περιοχών με μεσογειακό κλίμα, γιατί είναι προσαρμοσμένα στην θερινή επιβίωση χωρίς ή με ελάχιστο νερό. π.χ. κίστους (λαδανιές), δεντρολίβανα, διάφορες σάλβιες, λεβάντες και τεύκρια. Έχετε μεγάλα περιθώρια εκλογής γιατί υπαρχουν χιλιάδες τέτοια φυτά – δέντρα, θάμνοι, αναρριχώμενα, υπόθαμνοι (μεταξύ τους πολλά αρωματικά βότανα), βολβοί, εποχιακά χειμωνιάτικα και ανοιξιάτικα και μερικά ποώδη πολυετή.

Στον κήπο οργανώστε τα φυτά σας κατά ομάδες ανάλογα με τις ποτιστικές τους ανάγκες.
Δεν έχει νόημα να βάλετε ένα είδος που χρειάζεται συνέχεια νερό δίπλα σε ένα που μπορεί άνετα να βγάλει το καλοκαίρι χωρίς νερό και να ποτίζετε και τα δύο μαζί.

Τα φυτά που χρειάζονται πολύ νερό βάλτε τα σε γλάστρες, ίσως κοντά στο σπίτι. Αν χρησιμοποιείτε γκρίζο νερό (το νερό που ανακυκλώνεται ύστερα από οικιακή χρήση σε νεροχύτες, μπάνια και ντους - δείτε σχετικά το δεύτερο μέρος των συμβουλών), μπορείτε να κατευθύνετε την παροχή σ’ένα ειδικό παρτέρι με πολύχρωμα υποτροπικά και εποχιακά φυτά κοντά στο σπίτι.

Η εξάτμιση νερού από την επιφάνεια του χώματος οδηγεί σε μεγάλη απώλεια υγρασίας – εμποδίστε την καλύπτοντας το γυμνό χώμα ανάμεσα στα φυτά σας με ένα στρώμα 10 εκ. χαλίκι ή βοτσαλάκι.
Αυτό συγχρόνως θα αποθαρρύνει και τα ζιζάνια.

Κάποιο οργανικό εδαφοκάλυμμα (mulch) – αλεσμένα κλαδιά και άλλα φυτικά προϊόντα καθαρισμού του κήπου – σε στρώμα 20εκ. μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα μέρη του κήπου που ποτίζονται τακτικά, τον λαχανόκηπο π.χ. Δεν είναι όμως κατάλληλο για φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία.

Μάθετε πώς να ποτίζετε τον κήπο σας ελαχιστοποιώντας τη σπατάλη, ώστε κάθε σταγόνα νερού να φτάνει στις ρίζες του φυτού.

Πότισμα χωρίς σπατάλη

Είτε έχετε αυτόματο σύστημα είτε ποτίζετε με λάστιχο, το σημαντικό είναι να ξέρετε ότι η μεγαλύτερη ποσότητα νερού κατά αραιά διαστήματα έχει μεγαλύτερη αξία για τα φυτά από το συχνό πότισμα με μικρές ποσότητες. Ο λόγος είναι ότι το συχνό πότισμα με λίγο νερό ενθαρρύνει τα φυτά να αναπτύξουν τις ρίζες τους κοντά στην επιφάνεια του χώματος, ενώ η άφθονη παροχή νερού κατά αραιά διαστήματα επιτρέπει στο νερό να διεισδύσει βαθειά και ενθαρρύνει τα φυτά να αναπτύξουν τις ρίζες τους εις βάθος, πράγμα που τους επιτρέπει να αντισταθούν στην ξηρασία.

Πάντα να ποτίζετε ή νωρίς το πρωί ή τη νύχτα, για να αποφύγετε απώλεια νερού από εξάτμιση.

Αν έχετε αυτόματο σύστημα, χρησιμοποιείτε το είδος που λειτουργεί με κατά τόπους σταγόνες, με κάθε «μπεκ» κοντά στον «πόδι» του φυτού. Μην χρησιμοποιείτε σύστημα ραντίσματος γιατί έτσι χάνεται μεγάλη ποσότητα νερού μέσω εξάτμισης, είτε άμεσα στον αέρα είτε από το φύλλωμα των φυτών.

Σψάψτε μιαν ευρύχωρη ποτιστική λεκάνη βάθους περίπου 20εκ. γύρω σε κάθε φυτό (ή γύρω σε ομάδες από μικρότερα φυτά) προσέχοντας να γίνουν τα τοιχώματα ίσα, ώστε όταν γεμίζει νερό να μην χύνεται στο γύρω χώμα. Γεμίζετε την λεκάνη αυτή με νερό αφήνοντάς το να απορροφηθεί σιγά-σιγά.
Αν χρησιμοποιείτε αυτόματο σύστημα, γεμίστε την πρώτη φορά την λεκάνη με έναν κουβά, μετρώντας το νερό που χρειάζεται για να γεμίσει. Μετά ρυθμίσετε τα μπεκ και την διάρκεια του ποτίσματος ώστε το σύστημα να παρέχει τη σωστή ποσότητα κάθε φορά.

Μην ενδώσετε στον πειρασμό να καταβρέξετε το φύλλωμα τον φυτών σας «για να τα δροσιστούν». Αυτό αποτελεί σπατάλη χωρίς να ωφελεί καθόλου το φυτό: τα φυτά χρειάζονται νερό στις ρίζες τους βαθειά στο χώμα, όχι στα φύλλα.

Πάντοτε να φυτεύετε το φθινόπωρο, ώστε τα νέα φυτά να επωφεληθούν απ’ τις χειμωνιάτικες βροχές. Μην ενδώσετε στον πειρασμό των πολύχρωμων ανθισμένων φυτών στα κέντρα κήπου και αγοράσετε και φυτέψετε την άνοιξη.

Τις επόμενες μέρες θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος συμβουλών σχετικά με τη συχνότητα ποτίσματος, την αποθήκευση του βρόχινου νερού, τον όρο "γκρίζο νερό" και τον σωστό σχεδιασμό ενός νέου κήπου.