Bostanistas.gr : Ιστορίες για να τρεφόμαστε διαφορετικά

Ο Γιώργος μένει στον Κρόκο Κοζάνης. Πέντε χιλιόμετρα απ' την πόλη. Εκεί όλοι, άντρες γυναίκες, ασχολούνται με ένα πράγμα, το σαφράν. Το πρωί στα χωράφια, το απόγευμα στην αποθήκη. Ό, τι μαζεύουν το πρωί το ρίχνουν στο λυχνάρι, στο μηχάνημα δηλαδή που ξεχωρίζει τα πέταλα από τον στήμονα. Τα πέταλα μένουν στην άκρη και ο στήμονας χωρίζεται σε δύο στήλες, ο άχρηστος κίτρινος και ο άλλος, ο καλός, ο "κόκκινος χρυσός".

Κάποτε τον έδιναν όλον στο εξωτερικό. Εδώ δεν ξέραμε τι πάει να πει σαφράν. Αργότερα κάτι έμποροι έμαθαν και πήγαιναν και το αγόραζαν. Σήμερα έχει αρχίσει η τυποποίηση. Οι στήμονες γίνονται συσκευασίες και μοιράζονται σε σούπερμαρκετ και φαρμακεία.

Και γιατί μόνο εδώ, μόνο στην Κοζάνη; "Μόνο εδώ φυτρώνει κρόκος απ' όλη την Ελλάδα", λέει ο Γιώργος. "Από αυτόν πήρε το όνομά του και το χωριό. Κάποτε κάτι εργάτες από τις γύρω περιοχές, απ' την Σερβία κυρίως, είχαν την απορία, παίρνανε βολβούς και τους φύτρωναν στις χώρες τους. Αλλά δεν έβγαιναν λουλούδια, δεν άνθιζαν. Ακόμα και της Ισπανίας και του Ιράκ είναι πολύ κατώτερης ποιότητας. Σαν να 'χουμε κάνει συμφωνία και να βγαίνει μόνο εδώ!".

Πώς έφτασε ως εδώ, κανείς δεν ξέρει βέβαια. Η ιστορία θέλει το σαφράν να έρχεται από τα βάθη της Ανατολής. Αν ρωτήσεις τους χωρικούς, θ'ακούσεις τη γνωστή ιστορία με τους γέρους ταξιδιώτες που τα μπαστούνια τους έκρυβαν μέσα τον θησαυρό. Ακόμα κι έτσι, ήρθε κι έδεσε το σαφράν με τα φασόλια, τις φακές, τα πράσα, τα λάχανα, το ρύζι μας.

Οι Αιγύπτιοι βέβαια είχαν άλλη άποψη για το σαφράν. Η βασίλισσα Κλεοπάτρα το χρησιμοποιούσε σαν αρωματική και σαγηνευτική ουσία, ενώ άλλοι το έβαζαν στα λουτρά, τους σαν αφροδισιακό. Οι αρχαίοι Έλληνες το είχαν για αντίδοτο στο μεθύσι από κρασί αλλά και φάρμακο για την αϋπνία. Οι Άραβες το είχαν για αναισθητικό. Εμείς γιατί μόνο το μαγειρεύουμε;

"Τα πέταλα τους μέχρι πέρσι τα πετάγαμε. Φέτος όμως, τα δώσαμε στα πανεπιστήμια να τα μελετήσουν, να μας πουν τι μπορεί να βγει. Ίσως χρώμα, ίσως άρωμα, ίσως έλαια. Του χρόνου μπορεί να τα πουλάμε κι αυτά".

Δείτε το προφίλ της Άντρης Κωνσταντίνου στο protagon.gr